Các tifosi chắc chắn không cảm thấy xa lạ với cái tên Carvalho Amauri. Tuy nhiên, ít người biết rằng tiền đạo này từng trải qua thời gian đầy khó khăn trước khi sang Italia và để lại dấu ấn.
Tại Viareggio, đô thị thuộc vùng Toscana, người dân coi bóng đá giống như một tôn giáo. Từ năm 1949, hiệp hội thanh niên địa phương tổ chức một giải đấu thường niên mang tên Viareggio Cup trùng thời điểm với lễ hội Carnivale tại đây. Sân chơi này từng được xem là một trong những giải bóng đá trẻ quan trọng nhất trên thế giới. Từ khi bước sang thế kỷ XXI, sức hút của Viareggio Cup giảm dần. Song nhiều chàng trai, đặc biệt là người nhập cư, vẫn xem đây là bước đệm để vươn tới những sân chơi lớn hơn như Serie B hay Serie A.
Hơn 20 năm trước, có một gương mặt bước ra ánh sáng từ Viareggio Cup và trở nên nổi tiếng. Anh là Carvalho Amauri.
Chàng thợ hồ bén duyên với bóng đá
Amauri sinh ra ở Brazil và bước vào thế giới bóng đá một cách tình cờ. Năm 19 tuổi, anh được phát hiện bởi các tuyển trạch viên của Santa Catarina, đội bóng bán chuyên nghiệp có trụ sở ở Blumenau. Đó là cơ hội mà anh chờ đợi từ rất lâu và không được phép bỏ lỡ. Amauri ghi 8 bàn sau 14 trận. Thành tích ấy không thể giúp Santa Catarina trụ hạng. Nhưng nhờ phong độ ấn tượng, Amauri được đội bóng này đưa sang Italia tham dự Viareggio Cup 2000. Tại đây, chàng trai của họ trở thành nhân vật chính. Anh nhớ lại:
“Bước sang tuổi 19, tôi vẫn chơi bóng đá chỉ để giải trí. Tôi chưa từng gia nhập đội bóng nào, chưa tập luyện ở học viện bóng đá và không nghĩ mình sẽ trở thành cầu thủ. Tôi được chú ý khi đang chơi bóng trên đường phố với bạn bè của mình, được mời đến tham dự nhiều buổi thử việc. Nhưng ở Brazil, nếu đủ 18 tuổi mà không thi đấu nghiêm túc, nhà tuyển trạch sẽ không thèm nhìn mặt bạn. Họ nói với tôi rằng ‘cậu nhiều tuổi rồi, nên đi làm việc khác thì tốt hơn’. Trên thực tế, tôi đang là một thợ hồ. Tôi không xấu hổ khi nói điều này vì nó cho phép tôi kiếm tiền để giúp đỡ gia đình. Tôi cũng từng làm việc trong siêu thị, nhà máy sản xuất than và trong ngành công nghiệp kim loại. Vâng, tôi làm mọi nghề và chỉ tham gia thử việc hay tập luyện bóng đá khi rảnh rỗi. Nhiều khi đến sân, tôi mệt mỏi, suy nghĩ quá nhiều và không thể thể hiện hết mình. May mắn là vẫn có người chú ý đến tôi, đưa tôi đến Santa Catarina, một CLB cách Sao Paulo 10 giờ lái xe. Sau đó, họ điền tên tôi vào danh sách tham dự Viareggio Cup. Mọi chuyện bắt đầu như vậy”.
Trên đất Italia, tiền đạo vô danh người Brazil ghi 5 bàn chỉ sau 3 trận, ngay lập tức thu hút sự chú ý của các tuyển trạch viên. Cuối cùng, Bellinzona trao cho Amauri một bản hợp đồng. Song một chấn thương nghiêm trọng việc chuyển đến Thụy Sĩ không dễ dàng với tiền đạo này. Amauri chia sẻ:
“Tôi thực sự bị ốm. Đó là lần đầu tiên tôi phải đi xa nhà. Giống như những người Brazil khác, tôi rất nhớ đất nước của mình. Ở Thụy Sĩ, tôi đón nhận thách thức đầu tiên trong cuộc đời và phải mất một thời gian để làm quen với nó. Khi khó khăn trôi qua, mọi thứ có vẻ tốt hơn. Tôi chơi 2 trận và ghi được 1 bàn thắng. Tuy nhiên ngay sau đó, tôi lại bị chấn thương, phải nghỉ thi đấu một tháng. Giai đoạn khó khăn tiếp theo đã đến”.
Cuối mùa giải, Bellinzona không gia hạn hợp đồng. Cánh cửa sang Bỉ thử việc cũng bị trục trặc. Amauri đứng trước viễn cảnh trở lại Brazil, khép lại giấc mơ chơi bóng ở châu Âu của mình. Đúng lúc này, anh bất ngờ tìm thấy cơ hội thi đấu ở Italia. Một người có tên Mariano Grimaldi làm cầu nối đưa chàng trai 20 tuổi đến với Parma. Mọi thủ tục được hoàn tất vài tháng sau khi Amauri sống ở Brazil với tư cách là người nhập cư bất hợp pháp và chàng trai người Brazil nhanh chóng chuyển đến khoác áo Napoli theo dạng cho mượn. Trong buổi trả lời phỏng vấn với Mediaset Premium vài năm trước, anh kể lại:
“Nếu trở về Brazil, mọi hy vọng của tôi sẽ tan biến. Vào một ngày nọ, Grimaldi, người sau này trở thành người đại diện của tôi, bảo tôi bắt chuyến tàu đến Napoli. Tôi bắt đầu chơi với đội Primavera ở đây. Một thời gian sau, tôi được đưa lên đội một”.
Khởi đầu khó khăn của Amauri tại Italia
Trên sân cỏ, mọi chuyện diễn ra không tốt đẹp. Amauri phải cạnh tranh với Nicola Amoruso, Claudio Bellucci và thần tượng Edmundo của mình. Nhưng điều đó không làm anh ngừng theo đuổi giấc mơ trở thành ngôi sao bóng đá. Amauri cho biết: “Romario luôn là huyền thoại trong trái tim tôi, xếp sau là Edmundo. Những ngày đầu tại Napoli, tôi được ở chung phòng với Edmundo. Sự gần gũi của anh ấy giúp tôi rất nhiều. Edmundo điềm tĩnh hơn so với những gì tôi từng chứng kiến về anh ấy ở Fiorentina. Chỉ cần nhìn cách di chuyển trên sân, tôi cũng cảm thấy mình tiến bộ hơn. Đáng tiếc, Napoli mắc quá nhiều sai lầm. Họ xứng đáng chiến đấu vì những danh hiệu, không phải để trụ hạng”.
Trong trận ra mắt Napoli, Amauri sút tung mành lưới Bari. Tuy nhiên, bàn thắng không được công nhận vì lỗi việt vị được trọng tài tính chính xác đến từng milimet. Trong 6 tháng, anh chỉ có 6 lần ra sân và ghi được 1 bàn thắng, không thể giúp Napoli tránh khỏi cánh cửa xuống Serie B.
Nhưng Amauri không quá buồn. Piacenza đánh giá cao tiềm năng của chàng trai 21 tuổi, quyết định mượn anh trong một mùa giải. Lần này, anh không cảm thấy đơn độc. Đi cùng Amauri là Cinthya, người phụ nữ anh mới quen và nguyện gắn bó với anh suốt cuộc đời. Cựu tiền đạo Bellinzona chia sẻ: “Cô ấy cũng là người Brazil và đang làm bác sĩ thẩm mỹ ở Napoli. Tôi gặp cô ấy trong một bữa ăn tối. Chúng tôi ngay lập tức hẹn hò và yêu nhau. Kể từ đó, Cinthya trở thành một phần quan trọng trong đời tôi”.
Amauri không ghi được bàn thắng nào ở Piacenza, một phần do áp lực đến từ phong độ xuất sắc của huyền thoại Dario Hubner. Vì vậy, việc anh phải trở về Napoli sau khi bản hợp đồng cho mượn hết hạn là hoàn toàn dễ hiểu. Empoli là đội bóng tiếp theo muốn có sự phục vụ của Amauri. Họ bỏ ra 150.000 euro để thuyết phục Napoli cho mượn tiền đạo người Brazil, đính kèm điều khoản mua đứt. Thế nhưng, thay vì trọng dụng chàng tân binh của mình, Empoli lại đẩy anh xuống Serie B để nhận về khoản tiền thấp hơn 10 lần từ Messina.
Những ngày tươi sáng của Amauri
Việc chuyển đến xứ đảo Sicilia vô tình tạo nên bước ngoặt với sự nghiệp của Amauri. Anh chỉ ghi 4 bàn sau 23 trận tại Messina, nhưng đủ để khiến ban lãnh đạo Chievo Verona hài lòng. Đến mùa hè 2003, đội bóng quê hương nàng Giulietta trả cho Empoli 4,5 triệu euro để sở hữu Amauri (Empoli phải mua đứt cựu tiền đạo Piacenza trước khi bán cho “những chú lừa bay”). Khi ấy, chàng trai 23 tuổi đang nghèo túng. Một ngày nọ, anh bước vào cửa hàng quần áo ở trung tâm thành Verona. Người bán hàng nhận ra Amauri, liền hỏi anh có đủ tiền để trả hay không.
Sự nghiệp của Amauri tại sân Marcantonio Bentegodi có nhiều thăng trầm. Anh kể lại: “Năm đầu tiên ở Chievo mang đến nhiều điều tốt đẹp. Tôi cảm nhận được sự tin tưởng của HLV Luigi Delneri. Nếu tôi không được đá chính, đó hoàn toàn là lỗi của tôi. Tuy nhiên, mùa giải thứ hai thật đáng thất vọng. Dẫn dắt Chievo là Mario Beretta, người mà tôi không có mối liên hệ nào. Sang mùa giải thứ ba, tôi tìm thấy HLV đích thực đầu tiên của cuộc đời mình: Giuseppe Pillon. Sau kỳ nghỉ, tôi trở về và biết mình có khả năng phải ra đi. Nhưng chính Pillon ngăn cản ý định này của ban lãnh đạo. Ông ấy nhắc đi nhắc lại rằng tôi là cầu thủ quan trọng của Chievo. Đúng như những gì đã nói, ông ấy đặt niềm tin vào tôi”.
Đáp lại niềm tin từ HLV Pillon, Amauri thi đấu bùng nổ, ghi 11 bàn thắng sau 37 lần ra sân. Chứng kiến phong độ của tiền đạo người Brazil, Palermo tìm cách đưa anh về lại xứ đảo Sicilia vào mùa hè năm 2006. Chủ tịch Maurizio Zamparini tin anh đủ khả năng thay thế Luca Toni, người chuyển sang Fiorentina trước đó một năm. Cuộc phiêu lưu của Amauri tại sân Renzo Barbera bắt đầu theo cách không thể tuyệt vời hơn. Đầu mùa giải 2006/07, anh liên tục ghi bàn, đưa đội bóng của HLV Francesco Guidolin bay cao, có thời điểm dẫn đầu bảng xếp hạng.
Đặt mua áo đấu của Palermo tại đây
Song chuỗi phong độ tuyệt vời ấy phải dừng lại chỉ 2 ngày trước Giáng sinh, trong chuyến hành quân đến Siena. Trong một tình huống tranh bóng, Amauri và thủ môn Alex Manninger của đối thủ va chạm rất mạnh. Hệ quả, Amauri bị đứt một phần dây chằng chéo sau và căng dây chằng chéo trước đầu gối phải. Mùa giải đầu tiên của anh tại Palermo kết thúc ở đây. Amauri hồi tưởng:
“Tôi phải chịu đựng rất nhiều trong giai đoạn đó. Palermo đang đứng thứ hai, chỉ sau Inter Milan. Bản thân tôi đang chơi tốt và ghi rất nhiều bàn thắng. Thậm chí còn có tin đồn về việc tôi được gọi lên tuyển Brazil. Nhưng khi bị chấn thương, toàn bộ lâu đài mơ ước mà tôi đang xây dựng bỗng chốc sụp đổ. Sau đó, việc đứa con thứ hai chào đời cũng khiến cuộc sống của tôi thay đổi. Hugo Leonardo được sinh ra chỉ 20 ngày sau khi tôi bị chấn thương, đem đến cho tôi động lực khó tin. Kể từ thời điểm ấy, tôi chỉ cố gắng để bình phục. Tôi không nghĩ mình sẽ gia nhập một đội bóng lớn, chỉ là nỗ lực để trở lại mạnh mẽ hơn trước. Tạ ơn Chúa, tôi đã làm được”.
Như chiếc lò xo bị dồn nén quá lâu, Amauri bùng nổ khi mùa giải 2007/08 bắt đầu. Anh ghi tổng cộng 15 bàn thắng tại Serie A, trong đó có 2 lần sút tung lưới Juventus. Cuối mùa giải, “Lão phu nhân” quyết định chi 23 triệu euro để đưa Amauri về sân Delle Alpi. Đối với anh, giấc mơ đã trở thành hiện thực: “Việc đến Juventus giống như tôi vừa giành một chiến thắng lớn. Tôi đặt chân đến Italia như người vô danh và cập bến một đội bóng sở hữu ADN của nhà vô địch vào 8 năm sau. Juventus từng là kẻ thống trị của bóng đá Italia và châu Âu. Bây giờ, họ muốn trở lại vị thế muốn có của mình và đó cũng là tham vọng của tôi”.
Từ Juventus đến tuyển Italia
Giống như ở Palermo, Amauri trải qua mùa giải đầu tiên với thành tích khá tốt. Anh ghi 12 bàn thắng sau 32 lần ra sân, trong đó có một pha lập công bất ngờ giúp Juventus đánh bại Real Madrid 2-1 tại Champions League. Tuy nhiên, mọi chuyện khác rất nhiều so với những gì Amauri từng nghĩ. “Lão phu nhân” đang trải qua giai đoạn hậu Calciopoli, không thể sớm tìm lại ánh hào quang của chính họ trong quá khứ.
Điều đó không khiến Amauri thất vọng, mà trái lại, ý chí của anh càng trở nên mạnh mẽ hơn. Sang mùa giải tiếp theo, anh chọn chiếc áo số 11 từng thuộc về Pavel Nedved, như một dấu hiệu cho thấy tinh thần trách nhiệm và không sợ hãi. Anh bồi hồi chia sẻ: “Tôi rất vui khi có được số áo 11. Đó là số áo đã đồng hành cùng tôi trong sự nghiệp và mang đến cho tôi nhiều thành công. Ngoài ra, thật vinh dự khi được tiếp quản nó từ Pavel Nedved. Anh ấy đưa cho tôi chiếc áo này, nói với tôi rằng đó là một con số may mắn và có ý nghĩa lớn với Juventus. Tôi sẽ làm tất cả để xứng đáng với truyền thống của CLB”.
Đáng tiếc, mùa giải 2009/10 không diễn ra như mong đợi của Amauri. Anh chỉ ghi được 7 bàn sau 40 trận, trong đó có cú đúp vào lưới Ajax Amsterdam ở Europa League. Mùa hè năm 2010, Amauri bất ngờ được triệu tập vào tuyển Italia. Sau thất bại ở World Cup 2010, hàng loạt trụ cột giã từ màu áo Azzurri. Đội quân thiên thanh trở nên khan hiếm tài năng. Biết được tin Amauri có thể nhập tịch do vợ của anh là người Italia, HLV Cesare Prandelli liền gửi lời mời. Anh kể lại: “Tôi chưa có quốc tịch Italia và chỉ thi đấu cho đội tuyển này nhờ một số điều đặc biệt. Tuyển Brazil chưa từng trao cơ hội cho tôi. Khi Azzurri gọi, tôi cảm thấy mình có điều gì đó giống người Italia. Các con của tôi cũng sinh ra ở đây”.
Tháng 8/2010, Amauri ra mắt tuyển Italia trong trận giao hữu với Bờ Biển Ngà. Đó là lần đầu tiên và cũng là lần duy nhất của anh trong màu áo Azzurri. Di chứng chấn thương từ cuối mùa giải trước khiến Amauri sa sút phong độ, liên tục phải nghỉ thi đấu và không ghi được thêm bàn thắng nào đến hết năm 2010. Các juventini dần mất kiên nhẫn, kêu gọi ban lãnh đạo đẩy tiền đạo người Brazil rời khỏi sân Delle Alpi. Điều gì phải đến cũng đã đến. Ngày 31/1/2011, Amauri bị Juventus đẩy sang Parma theo dạng cho mượn. Khi nhớ lại những ngày tháng ấy, anh trả lời rất bình thản:
“Tôi không hối tiếc. Tôi được sống nhiều năm ở Italia cùng với bóng đá. Điều này mở ra cơ hội cho các con của tôi và giúp tôi được thay đổi số phận của mình. Việc khoác áo tuyển Italia là một chiến thắng cá nhân khác. Trước Prandelli, Marcello Lippi từng gọi cho tôi. Thật không may, do hộ chiếu và sự thay đổi của luật pháp, tôi không được tham dự World Cup 2010. Tôi đã chờ lời triệu tập của tuyển Brazil cho đến ngày 14/11/2008. Mọi người ở quê nhà truyền tai nhau về việc tôi có tên trong danh sách, nhưng điều đó không xảy ra. Tôi nói với Lippi rằng nếu tuyển Brazil không gọi cho tôi vào thời điểm đó, tôi sẽ không chờ đợi nữa. Một tháng sau, họ mới liên lạc với tôi, nhưng suy nghĩ của tôi đã khác”.
Lang bạt trong buổi hoàng hôn
Kết thúc mùa giải 2010/11, Amauri trở lại Juventus. Song anh không còn nằm trong kế hoạch của tân HLV Antonio Conte. Vì vậy, đến tháng 1/2012, cựu tiền đạo Piacenza nói lời chia tay “Lão phu nhân” để chuyển đến khoác áo Fiorentina. Mọi chuyện sau đó đến như một định mệnh. Ngày 7/4/2012, chính Amauri ghi bàn ấn định chiến thắng 2-1 cho La Viola trước AC Milan ngay tại San Siro, giúp Juventus tiến gần đến Scudetto đầu tiên sau scandal Calciopoli. Và đó cũng là bàn thắng duy nhất của anh trong màu áo Fiorentina.
Vào mùa hè, Amauri trở lại Parma. Anh chơi bóng ở sân Ennio Tardini trong 2 mùa giải trước khi chuyển đến Torino. Trong màu áo “Il Toro”, anh không thể tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp với HLV Gian Piero Ventura và chỉ được ra sân vỏn vẹn 8 phút ở Serie A 2015/16. Đến tháng 2/2016, Amauri đạt được thỏa thuận chấm dứt hợp đồng với Torino. Ở tuổi 36, anh quyết định sang Mỹ “dưỡng già”. Giấc mơ được thi đấu ở châu Âu của cậu bé thợ hồ năm nào đã trở thành sự thật và Amauri không còn gì để lưu luyến nữa.
(Lược dịch từ bài “Amauri, muratore in Brasile e clandestino in Italia: giocherà con Juve e Nazionale” trên tờ Goal).
