Với tài năng tuyệt vời, Giuseppe Rossi có thể trở thành một trong những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới ở thời đại của mình. Đáng tiếc, hàng loạt chấn thương dai dẳng đã ngăn cản anh chạm tay vào điều đó.
“Chúng tôi chốt hợp đồng xong với Bayern Munich. Nhưng ngay sau khi tôi rời trụ sở đội bóng hàng đầu nước Đức này, anh trai của tôi liền gọi để cảnh báo về chấn thương của Rossi”, người đại diện Federico Pastorello tỏ vẻ tiếc nuối trong một buổi trả lời phỏng vấn.
Câu nói ấy đủ để nói lên nhiều điều về sự nghiệp của Giuseppe Rossi. Thời còn tập luyện ở đội trẻ, anh từng được giới chuyên môn đánh giá là một trong những tiền đạo có thể vươn tới đẳng cấp cao nhất mà bóng đá Italia sản sinh. Đáng tiếc, các vị thần chỉ trao cho Rossi tài năng, chứ tặng anh đủ may mắn và thời gian để thi triển hết tài năng mà bản thân có được. Vì vậy, anh không thể đứng trên đỉnh của ngọn núi dành cho những nhà vô địch vĩ đại nhất trong thế hệ của mình.
Ước mơ tuổi đôi mươi
Biệt danh “Pepito” gắn bó với Rossi trong nhiều năm. Anh được nhiều người gọi như vậy khi còn rất trẻ. Họ nhìn thấy trong anh những phẩm chất của một tiền đạo mẫu mực giống như Paolo Rossi, người có biệt danh “Pablito”. Giuseppe Rossi biết đến bóng đá từ rất sớm. Anh sinh ra và lớn lên ở Mỹ, đất nước mà phần lớn người dân yêu thích bóng rổ hay bóng bầu dục. Bóng đá không phải là môn thể thao nhận được sự quan tâm đặc biệt ở xứ sở cờ hoa. Những cậu bé chỉ xem các trận đấu bóng đá nếu gặp được người truyền cảm hứng. Rossi cũng không ngoại lệ. Người dẫn Pepito đến với bóng đá chính là cha của anh, ông Fernando.
Fernando sinh ra ở Abruzzo. Năm 1966, ông cùng vợ Cleonilde di cư đến Mỹ để bắt đầu cuộc sống mới. Ngoài vô vàn niềm hy vọng, ông còn mang theo tình yêu bóng đá từ quê nhà. Trên đất Mỹ, ông dạy tiếng Italia và tiếng Tây Ban Nha. Nhờ sự hiểu biết về bóng đá, Fernando trở thành HLV tại trường trung học Clifton. Vì niềm đam mê với công việc mới, ông xây dựng một đội bóng rất mạnh từ cuối thập niên 1970 cho đến năm 2001. Tập thể này giành chiến thắng liên tục ở các giải đấu cấp trường, nhưng điều quan trọng hơn là mô hình thực tế giúp nhiều trẻ em quan tâm đến bóng đá.
Theo bước chân của cha, Rossi ngày càng trưởng thành, học được nhiều kỹ năng chơi bóng và nhanh chóng bộc lộ tài năng. Đến năm 2000, anh được đưa trở về Italia để gia nhập lò đào tạo Parma. Ở tuổi 13, Rossi giống như một viên ngọc quý. Nhiều đội bóng tại Anh bắt đầu tìm đến “vườn ươm” của Parma để theo dõi cậu thiếu niên nổi bật nhất chơi bóng. Trong số đó, không thể thiếu CLB đẳng cấp nhất tại Premier League giai đoạn ấy: Manchester United. Năm 2004, họ quyết định đặt cược vào Rossi và tin rằng anh sẽ tỏa sáng dưới sự dẫn dắt của ngài Alex Ferguson, một trong những HLV vĩ đại nhất Premier League.
Fergie khi ấy đang cố gắng xây dựng một đội hình hoàn hảo tập trung vào những người trẻ. Ông tạo điều kiện để họ phát triển dưới cái bóng của những nhà vô địch đẳng cấp và kiên nhẫn chờ đợi. Khi họ đã sẵn sàng, ông tập hợp tất cả lại để tạo nên đội quân và đi chinh phục danh hiệu. Rossi trưởng thành ở Manchester bằng cách quan sát Ryan Giggs, Ruud van Nistelrooy và một chàng trai hơn anh 2 tuổi đang nuôi khát vọng trở thành huyền thoại của làng túc cầu: Cristiano Ronaldo. Xung quanh anh còn nhiều người bạn đồng trang lứa đang ngày một trưởng thành, điển hình như Gerard Pique.
Những năm tháng khoác áo “Quỷ đỏ” giúp Rossi tiến bộ hơn. HLV Ferguson đặt niềm tin vào anh, thừa nhận cậu học trò của mình có thể tạo nên sự khác biệt. Rossi ra mắt Premier League ở trận gặp Sunderland vào ngày 15/10/2005, vào thay Van Nistelrooy và có bàn thắng đầu tiên, giúp Manchester United giành chiến thắng 3-1. Mặc dù vậy, đội quân của Ferguson có quá nhiều sự cạnh tranh. Không muốn Pepito bị thui chột tài năng, ban lãnh đạo Manchester United quyết định gửi anh đến những đội bóng khác theo dạng cho mượn. Cuộc hành trình đến Newcastle từ mùa hè năm 2006 không suôn sẻ. Sang tháng 1/2007, Rossi nhận được cuộc gọi từ Parma. Sau khi nhận lời tư vấn từ cha Fernando, anh ngay lập tức chấp nhận.
Trước mắt chàng trai 20 tuổi là một đội bóng đang gặp khó khăn, đứng áp chót trên bảng xếp hạng. Rất ít người dám đánh cược rằng Rossi sẽ giúp Parma thoát khỏi khủng hoảng. Song họ sẽ rất tiếc nuối khi không làm điều đó. Vài tuần sau khi Rossi trở về, “Gã thợ hàn” Claudio Ranieri thay thế Stefano Pioli trên băng ghế huấn luyện và phép màu xuất hiện. Pepito ghi 9 bàn thắng sau 19 trận, giúp Parma thu về 27 điểm trong 16 vòng đấu. Thành tích ấy quá đủ để họ được ở lại Serie A.
Rossi ra đi để trưởng thành
Parma thở phào nhẹ nhõm. Bóng đá Italia hiểu rằng một ngôi sao mới chuẩn bị xuất hiện trên bầu trời. Nhưng thật khó tin, không một đội bóng nào tại đất nước Nam Âu này quyết định bỏ ra 10 triệu euro như phía Manchester United yêu cầu để mua đứt Rossi. Chủ tịch Tommaso Ghirardi tìm đủ mọi cách để giữ chân anh ở lại, nhưng con số ấy nằm ngoài khả năng chi trả của đội bóng vùng Emilia-Romagna.
Trong khi hàng loạt CLB ở Serie A chùn bước, Villarreal rất tin tưởng vào tài năng của Rossi. Họ chấp nhận trả cho Manchester United không thiếu một xu để có được tiền đạo này. Chính Rossi cũng yêu cầu được ra đi. Anh hiểu rằng mình còn trẻ, cần nhiều không gian chơi bóng thay vì tiếp tục chờ đợi ở Old Trafford. Nhiều người cảm thấy đây là một bước lùi, nhưng Pepito đã nhìn xa hơn. Ở Tây Ban Nha, anh trở thành học trò của HLV Manuel Pellegrini và tìm thấy nhiều cơ hội ra sân. Villarreal không thể cạnh tranh danh hiệu với Real Madrid hay Barcelona, nhưng vẫn chơi thứ bóng đá tuyệt vời và là một trong những đội bóng mạnh ở châu Âu.
Rossi trở thành động cơ của “Tàu ngầm vàng”, thể hiện những kỹ năng đầy lạ lẫm ở sân El Madrigal. Ngay trong mùa giải đầu tiên, anh ghi 11 bàn thắng, góp công giúp Villarreal cán đích ở vị trí thứ hai trên bảng xếp hạng La Liga. Đỉnh cao của Rossi là ở mùa giải 2010/11, khi anh sút tung lưới đối phương đến 32 lần sau 56 trận. Không ai còn nghi ngờ tài năng của chàng trai 24 tuổi. Pepito cũng đã sẵn sàng cho một bước tiến lớn trong sự nghiệp.
Tại Catalonia, Barcelona đang tìm kiếm mảnh ghép cuối cùng để tạo nên mũi đinh ba cùng với David Villa và Lionel Messi. Với gần 100 bàn thắng kể từ ngày thi đấu chuyên nghiệp, hồ sơ của Rossi được Blaugrana đánh giá rất cao. Lối chơi đậm chất kỹ thuật của anh hoàn toàn phù hợp với triết lý của HLV Pep Guardiola. Trên nhiều diễn đàn, người hâm mộ Barcelona cũng kêu gọi ban lãnh đạo chiêu mộ chàng trai của Villarreal.
Khi 2 bên tiến hành đàm phán, nhiều người dự đoán mọi chuyện sẽ kết thúc rất nhanh. Nhưng nhiều tuần trôi qua, tất cả dần trở nên phức tạp. Đội bóng xứ Catalonia muốn chia số tiền mua Rossi thành nhiều phần, bao gồm một khoản thưởng dựa trên thành tích của tiền đạo người Italia. Trong khi đó, phía Villarreal yêu cầu khoản tiền cố định cao hơn. Cuối cùng, không có bản hợp đồng nào được ký kết. Barcelona tìm kiếm giải pháp thay thế và chuyển hướng sang mục tiêu khác khả dĩ hơn, Alexis Sanchez.
Điều đó không làm sức hút của Rossi giảm đi. Nhiều CLB lớn tại châu Âu sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán với Villarreal để có được sự phục vụ của Pepito. Bayern Munich đến thương lượng rồi ra về trong thất vọng. Juventus cũng ngỏ lời, nhưng tất cả đã quá muộn. Villarreal vừa bán Santi Cazorla cho Malaga nên họ không muốn mất thêm một ngôi sao nữa.
Tháng ngày gian khó của Rossi
Việc Rossi chia tay “Tàu ngầm vàng” để đến một bến đỗ hoành tráng hơn bị hoãn lại, nhưng đó chỉ là vấn đề thời gian. Pepito bây giờ được triệu tập lên tuyển Italia, mạnh mẽ hơn và không ai có thể nhìn thấy giới hạn về tốc độ phát triển của anh. Chàng trai này hội đủ mọi yếu tố để khoác áo một đội bóng muốn chinh phục cúp bạc Champions League.
Tuy nhiên, giữa thời điểm đẹp nhất kể từ khi bắt đầu sự nghiệp, bước ngoặt bất ngờ đã xảy ra. Ngày 26/10/2011, khi Villarreal chạm trán Real Madrid tại Santiago Bernabeu, Rossi bị đứt giây chằng chéo trước đầu gối phải. Ngay ngày hôm sau, anh được tiến hành phẫu thuật. Với những chấn thương tương tự, các cầu thủ thường phải nghỉ thi đấu ít nhất 6 tháng. Pepito không vội vàng trở lại, thực hiện các bài tập theo đúng kế hoạch. Nhưng đến ngày 13/4/2012, trong quá trình luyện tập, anh bị thêm một chấn thương khác ở dây chằng chéo trước của đầu gối đã bị đau từ trước đó và cần thêm 4 tháng để bình phục. Đến tháng 10 năm ấy, anh phải lên bàn phẫu thuật lần thứ hai, tiếp tục làm bạn với cây nạng thêm 6 tháng.
Cả thế giới như đảo lộn với Rossi. Trong khi đó, sự vắng mặt của tiền đạo người Italia khiến Villarreal gặp tổn thất lớn. Họ kết thúc mùa giải 2011/12 ở vị trí thứ 18 và rơi xuống hạng Segunda División. Không ai có thể ngờ đến điều tồi tệ ấy bởi “Tàu ngầm vàng” liên tục cán đích trong nhóm dự cúp châu Âu ở những mùa giải trước. Bản thân Rossi từ một trong những ngôi sao được nhiều đội bóng lớn săn đón bỗng trở thành thương binh dài hạn. Barcelona, Bayern Munich hay Juventus có lẽ cảm thấy rất may mắn khi không chiêu mộ một cầu thủ quá mẫn cảm với chấn thương.
Villarreal trở lại La Liga chỉ sau một mùa giải vắng mặt, song chiến tích ấy không có dấu ấn của Rossi. Anh rời El Madrigal từ tháng 1/2013 để trở về quê nhà và khoác áo Fiorentina. Ban lãnh đạo La Viola hiểu rằng Rossi cần nhiều tháng nữa mới có thể trở lại thi đấu, nhưng họ vẫn chấp nhận rủi ro.
Đặt mua áo đấu mùa 1998/99 của Fiorentina tại đây
Quá trình gặp gỡ để thương thảo hợp đồng cũng không hề dễ dàng bởi Rossi khi ấy đang ở Mỹ cùng gia đình. Giám đốc thể thao Daniele Pradè của Fiorentina phải bay qua bên kia bờ Đại Tây Dương để thuyết phục Pepito. Anh em nhà Della Valle chuẩn bị sẵn tấm séc 10 triệu euro để gửi cho Villarreal. Sau này, họ còn phải trả thêm cho phía đối tác 6 triệu euro nữa. Con số ấy hoàn toàn không xứng với một chàng trai chỉ sẵn sàng ra sân ở mùa giải tới, nhưng bản hợp đồng này vẫn khiến ban lãnh đạo Fiorentina mê đắm.
Cha Fernando qua đời vì bệnh tật từ trước đó vài năm, khiến cựu tiền đạo Parma trở về Italia trong sự trống vắng. Nhưng theo thời gian, anh sẽ cảm nhận được tình cảm của các tifosi thành Firenze, như thể họ muốn nhận anh làm con nuôi. Mối quan hệ gắn bó được tạo nên bởi Rossi và người hâm mộ. Nếu cần một món quà để Pepito đáp lại tình cảm ấy, không gì ý nghĩa hơn bằng những bàn thắng. Theo thời gian, chàng trai 26 tuổi như tìm lại khát khao ghi bàn mãnh liệt.
Ngày 20/10/2013, gần 2 năm sau chấn thương khiến sự nghiệp thay đổi mãi mãi, Rossi trải qua một trong những ngày tuyệt vời nhất cuộc đời. Juventus của Antonio Conte hành quân đến sân Artemio Franchi. Kết thúc hiệp một, tỷ số là 2-0 nghiêng về các vị khách. Rossi thường xuyên phải nằm sân, cần sự chăm sóc của nhân viên y tế mỗi khi va chạm với cầu thủ đối phương. Bất lợi nghiêng về Fiorentina, nhưng mọi thứ dần đảo chiều khi bước vào hiệp hai. Phút 61, Pepito rút ngắn tỷ số xuống còn 1-2. Khoảng 15 phút sau, chính anh san bằng cách biệt về mặt tỷ số. Phút 78, Joaquin giúp La Viola vượt lên dẫn trước. Và đến phút 81, Rossi hoàn tất cú hat-trick trên chấm phạt đền, ấn định chiến thắng 4-2 cho Fiorentina.
Đây được xem là một trong những cuộc lội ngược dòng kinh điển ở Serie A khoảng 15 năm qua. Rossi cũng bình phục và hướng tới mục tiêu trở thành Vua phá lưới Serie A. Song thêm một lần nữa, cơn ác mộng tìm đến anh. Ngày 5/1/2014, sau pha phạm lỗi của Rinaudo trong trận gặp Livorno, Rossi tái phát chấn thương đầu gối. Mọi giấc mơ tan thành mây khói. Tiền đạo người Italia phải nghỉ thi đấu đến 4 tháng.
Pepito kết thúc mùa giải với 16 bàn sau 21 trận ở Serie A. Anh cố gắng gượng dậy, ghi 2 bàn trong 3 trận đấu cuối cùng nhằm mục đích tìm kiếm một suất trong đội hình tham dự World Cup 2014 tại Brazil. HLV Cesare Prandelli khẳng định rằng cơ hội để tiền đạo của Fiorentina được tham dự ngày hội bóng đá thế giới là rất thấp. Tuy nhiên, ông vẫn muốn đánh giá kỹ càng hơn bằng cách điền tên chàng trai này vào danh sách sơ bộ 30 cầu thủ.
Cuối tháng 5, Rossi từng ghi bàn ở phút 70 trong trận giao hữu với CH Ireland. Màn thể hiện của anh trên sân tập cũng rất tích cực. Tại Italia, nhiều tifosi yêu cầu Prandelli điền tên Rossi vào danh sách rút gọn 23 người ngay cả khi anh chưa sở hữu 100% phong độ. Nhưng rồi vị thuyền trưởng người Orzinuovi vẫn tin vào những gì ông nhìn thấy trong các buổi tập và không chọn Rossi. Kể từ đây, chàng trai sinh năm 1987 không còn khoác áo Azzurri nữa.
Thất bại trên đất Brazil khiến Prandelli bị chỉ trích vì không can đảm trao cho Rossi cơ hội. Song những gì xảy ra trong tương lai đã chứng minh rằng cựu HLV Fiorentina hoàn toàn đúng. Trong suốt mùa hè, Rossi liên tục gặp vấn đề về cơ. Đến tháng 9, anh trải qua một ca phẫu thuật khác ở đầu gối phải. Pepito bỏ lỡ toàn bộ mùa giải 2014/15 và sự nghiệp của anh bắt đầu lao dốc. Nhiều tifosi đau đớn khi chứng kiến anh liên tục phải tập luyện theo giáo án riêng, còn các đồng đội cười đùa ở trên sân.
Sang mùa giải 2015/16, Rossi không ghi được bàn nào sau 11 trận ở Serie A. Đến mùa đông, anh được gửi đến Levante theo dạng cho mượn. Sau đó là cuộc hành trình mới ở Celta Vigo. Rossi cố gắng lấy lại phong độ nhưng không thành công. Con số 10 bàn thắng sau 35 trận tại La Liga trong hơn một năm là quá ít. Mùa hè năm 2017, anh trở thành cầu thủ tự do.
Đến tháng 12 năm ấy, Genoa trao cho Rossi cơ hội, nhưng những gì anh làm được ở sân Luigi Ferraris chỉ là 1 bàn thắng. Kết thúc mùa giải 2017/18, thêm một lần nữa anh rơi vào cảnh thất nghiệp. Rắc rối tiếp tục tìm đến Pepito. Ngày 12/5/2018, anh thất bại trong buổi kiểm tra doping sau trận đấu với Benevento. Kết quả dương tính với chất cấm dorzolamide khiến anh đứng trước nguy cơ bị treo giò một năm. May mắn thay, sau phiên điều trần vào ngày 1/10, Rossi chỉ bị cảnh cáo. Trước truyền thông, luật sư Sergio Puglisi của anh tuyên bố: “Chúng tôi không hiểu làm thế nào mà chất này lại xuất hiện trong bữa ăn của Rossi. Cậu ấy không hề có chủ ý. May mắn thay, lòng tin vào công lý đã chiến thắng”.
Buổi hoàng hôn của sự nghiệp
4 tháng ác mộng của Rossi trôi qua, và anh rất háo hức tìm kiếm bến đỗ mới. Vào tháng 1/2019, anh trở lại Manchester United để tập luyện nhằm giữ thể lực trong lúc chờ điểm đến tiềm năng. Đó là một ngày tập luyện như bao ngày khác, và điều bất ngờ lớn nhất là việc cựu HLV Ferguson cũng đến theo dõi. Trước sự chứng kiến của người thầy cũ, Rossi ghi một bàn thắng tuyệt vời. Tuy không có nhiều ý nghĩa về mặt lịch sử đối với Manchester United, pha bóng ấy vẫn khiến ngài Ferguson hài lòng. Ông quay sang nói nhỏ với HLV Ole Gunnar Solskjaer: “Cậu thấy chàng trai này ra sao?”
Tất cả như một đoạn phim chiếu ngược về quá khứ. Sau nhiều năm, Fergie vẫn được tận mắt chứng kiến pha bóng đẹp từ “cậu bé” mà ông từng tin tưởng. Về phần Rossi, anh phải chờ thêm một năm nữa để có được trạm dừng chân tiếp theo, đó là Real Salt Lake ở giải MLS. Trên đất Mỹ, anh cũng không thể hiện được nhiều điều. Sang tháng 1/2021, Pepito vang bóng một thời lại rơi vào cảnh thất nghiệp. Phải đến ngày 19/11/2021, anh mới được trao cơ hội tiếp theo. Vùng Emilia-Romagna chào đón anh, nhưng là ở SPAL chứ không phải đội bóng cũ Parma.
Bước sang tuổi 35, dấu hiệu tuổi tác hiện rõ trên đôi chân vốn đã mỏi từ lâu của Rossi. Anh chỉ ra sân 14 trận với tổng cộng 382 phút và ghi được 3 bàn thắng. Chừng đó không đủ để SPAL có thể cạnh tranh tấm vé thăng hạng Serie A. Bản hợp đồng của Rossi với đội bóng này hết hạn vào ngày 1/7 sắp tới và không loại trừ khả năng cựu tiền đạo Fiorentina sẽ lại khăn gói ra đi. Mặc dù vậy, anh vẫn rất lạc quan khi trả lời La Gazzetta dello Sport vào ngày 24/5:
“Tôi cảm thấy ổn khi sống ở Ferrara và hài lòng với sự lựa chọn này. Chủ tịch Tacopina rất xem trọng lời hứa. Ngay từ những ngày đầu tiên ở đây, tôi cảm thấy mình rất quan trọng. Bản thân tôi đã cho mọi người thấy sự khác biệt. Tôi chưa bao giờ nghi ngờ điều đó, nhưng cần chờ ý kiến của những người khác. Như tôi đã nói, cuộc sống ở Ferrara rất tốt với tôi và gia đình. Chúng ta hãy chờ xem điều gì xảy ra tiếp theo”.
Cho đến bây giờ, không nhiều người còn nhớ về một Giuseppe Rossi từng nằm trong danh sách những cầu thủ Italia có thể tỏa sáng như ngôi sao trên bầu trời. Tất cả chỉ nhớ về một Pepito kém may mắn hơn các đồng nghiệp. Mong rằng anh sẽ luôn lạc quan, giữ được niềm vui nhỏ nhoi dẫu tương lai có ra sao.
(Lược dịch từ bài “Giuseppe Rossi, il fuoriclasse fermato dalla sfortuna che è ripartito dalla SPAL” trên tờ Goal).
