Có rất nhiều yếu tố giúp Gianluca Zambrotta trở thành hậu vệ cánh xuất sắc, bền bỉ và được các tifosi yêu mến. Trong đó, không thể không nhắc đến 2 chữ “bản lĩnh”. Cách anh đối diện với nỗi đau cùng Azzurri, ra quyết định cho sự nghiệp của mình và chấp nhận mọi thử thách thật khiến nhiều người phải nể phục.
“Mọi chuyện bắt đầu từ đó. Với những phương án khác nhau của HLV và sự nỗ lực tập luyện để chơi ở vị trí không phải sở trường, tất cả dần cải thiện. Tôi luôn chơi ở cánh. Đó là nơi tôi biết mình phải làm những gì. Trên thực tế, tôi chỉ chơi tốt ở một vị trí. Cánh trái vốn không phải là nơi quen thuộc của tôi. Tôi cố gắng tập luyện chăm chỉ, giống như bất kỳ ai muốn tiến bộ và trưởng thành. Trong lúc chơi bóng, tôi luôn cố gắng chạm đến giới hạn cao nhất có thể”, Gianluca Zambrotta từng chia sẻ như vậy trước truyền thông Italia.
Sự khởi đầu ở Como
Ngày 8/12/2002, Juventus hành quân đến sân Mario Rigamonti để đối đầu với Brescia. Khi tiếng còi mãn cuộc vang lên, phần đông các juventini không thể mỉm cười. Markus Schopp và Igli Tare giúp “Bầy sư tử” vượt qua “Lão phu nhân” với tỷ số 0-2. Song, bên ngoài đường pitch, HLV Marcello Lippi vẫn có lý do để hài lòng. Trận đấu ấy đánh dấu sự khởi đầu ở vị trí mới của chàng trai mà sau này sẽ trở thành một trong những hậu vệ cánh xuất sắc nhất thế giới: Gianluca Zambrotta.
Zambrotta sinh ra và lớn lên ở đô thị ven hồ Como, được đào tạo trong màu áo đội bóng quê hương khi đang theo học chuyên ngành dệt may. Vị trí của anh là tiền vệ cánh, với nhiệm vụ dâng cao để hỗ trợ hàng công. Bước sang tuổi 17, anh được HLV Marco Tardelli đưa lên đội một. Zambrotta có màn ra mắt Como khi đội bóng của anh đánh bại Cesena 2-0. Chàng trai người bản địa vào sân thay đội trưởng Massimiliano Ferrigno. Trong 15 phút ít ỏi, anh không để lại nhiều dấu ấn. Ít ai có thể tưởng tượng rằng một ngày nào đó, chàng trai này sẽ khoác lên mình màu áo của hàng loạt đội bóng lớn như Juventus, Barcelona, AC Milan.
Como phải xuống chơi ở Serie C khi mùa giải 1994/95 hạ màn. Zambrotta ở lại đội bóng quê hương thêm 2 năm, vị trí của anh trở nên bất khả xâm phạm. Trong mùa giải 1996/97, anh ra sân tổng cộng 37 trận, ghi 4 bàn thắng, đóng góp 3 đường kiến tạo. Thành tích ấy khiến nhiều đội bóng ở Serie A không thể làm ngơ.
Cuối cùng, Zambrotta gia nhập Bari. Tại đây, anh cho thấy sự tiến bộ vượt bậc. 27 lần ra sân trong mùa giải đầu tiên, 32 lần xuất hiện trong đội hình xuất phát ở mùa giải tiếp theo. Chàng trai người Como giống như một pít-tông xi lanh, lên công về thủ nhịp nhàng, hoạt động không biết mệt mỏi. Với sự khát khao của tuổi trẻ, Zambrotta dần chinh phục tình cảm của những tifosi khó tính.
Juventus, nơi thay đổi sự nghiệp của Zambrotta
Ngày 10/2/1999, HLV Dino Zoff triệu tập Zambrotta lên đội tuyển Italia để chuẩn bị cho trận giao hữu với Na Uy. Vào mùa hè năm đó, một cuộc điện thoại khác được kết nối với chàng trai 22 tuổi, làm thay đổi sự nghiệp của anh. Juventus quyết định bỏ ra 27 tỷ lire để đưa anh rời khỏi Bari.
Tại sân Delle Alpi, Zambrotta có sự khởi đầu đầy khó khăn. Ở vị trí tiền vệ cánh phải, anh thể hiện phong độ thiếu ổn định, thi đấu trận hay trận dở. Mùa giải đầu tiên của Zambrotta tại Juventus kết thúc bằng cơn mưa tầm tã ở Perugia. Dưới mặt sân đẫm nước, “Lão phu nhân” không thể đánh bại đội chủ nhà, để mất Scudetto vào tay Lazio. Kịch bản tương tự đến vào mùa giải tiếp theo, Juventus xếp sau AS Roma trong cuộc đua đến ngôi vương. HLV Carlo Ancelotti nói lời tạm biệt các juventini. Marcello Lippi trở lại sân Delle Alpi, thay thế người đồng nghiệp trẻ.
Zambrotta được “Gã đầu bạc” điền tên vào vị trí tiền vệ phải. Khi mùa giải 2001/02 khép lại, anh có được Scudetto đầu tiên. Sau đó, bước ngoặt đến với sự nghiệp của cầu thủ người Como. Mùa hè năm 2002, Juventus chiêu mộ thành công Mauro Camoranesi, người có vị trí sở trường giống như Zambrotta. Nhiều người tin rằng số 23 của Bianconeri sẽ dứt áo ra đi. Rất may, HLV Lippi đã tìm ra giải pháp thích hợp: Zambrotta được đẩy sang cánh trái.
Vị thuyền trưởng của Juventus nhớ lại: “Tôi trải qua một cơn đau đầu dễ chịu: có 2 cầu thủ tuyệt vời ở cùng một vị trí. Tôi nói chuyện với Zambrotta, ngỏ ý sẽ để cậu ấy chơi ở vị trí tiền vệ cánh trái. Không mất nhiều thời gian, cậu ấy tin rằng mình đủ khả năng đảm nhiệm vai trò này. Chỉ sau vài buổi tập, cậu ấy sút và tạt bóng từ cánh trái tốt hơn cánh phải”.
Ghé thăm góc review của “Khoảnh khắc Serie A” tại đây
Trên thực tế, Zambrotta còn đa năng hơn thế. Anh có thể chơi ở nhiều vị trí trên sân và luôn mang đến những màn trình diễn đỉnh cao. Dần dần, Zambrotta được kéo xuống, làm nhiệm vụ của một hậu vệ. Anh chia sẻ: “Tôi không gặp vấn đề gì quá lớn, có thể thích nghi với mọi vị trí. Nhưng để trở thành một phần của hàng thủ là điều không hề dễ dàng. Bạn phải di chuyển cùng nhịp với các đồng đội, thu hẹp cự ly đội hình và băng lên, hỗ trợ tấn công. Sự tập trung luôn được duy trì cao độ. Ngoài ra, bạn phải có trách nhiệm lớn hơn, vì một sai lầm trong phòng ngự có thể dẫn đến bàn thua chết người”.
Khả năng phòng ngự của Zambrotta ngày càng được cải thiện và đạt đến mức hoàn hảo. Chàng trai 25 tuổi liên tục nhận được những lời khen ngợi. Nhiều người còn so sánh anh với Roberto Carlos, một trong những hậu vệ trái đẳng cấp nhất thế giới vào thời điểm đó. Zambrotta nhớ lại: “Tôi cảm thấy lạ lẫm khi thấy tên của mình được đặt cạnh tên anh ấy. Carlos có lối chơi khác với tôi và tôi không muốn so sánh mình với anh ấy. Tôi cảm thấy rất vui, nhưng muốn được là chính mình thay vì trở thành bản sao của một cầu thủ khác”.
Zambrotta không có những cú sút sắc lẹm như Carlos. Thế nhưng, không vì thế mà tài năng của anh bị đánh giá thấp. Năm 2003, sau trận chung kết Champions League nội bộ Italia giữa Juventus và AC Milan, anh được điền tên vào danh sách ứng cử viên cho danh hiệu Quả bóng vàng châu Âu. Zambrotta từng chia sẻ về kỷ niệm ấy: “Phải thừa nhận rằng tôi chưa từng nghĩ đến điều này. Khi họ công bố danh sách, tôi đang ăn tối với Marco Di Vaio và nghe được tin tức trên truyền hình. Đầu tiên, tôi tự hỏi bản thân xem còn một Zambrotta nào khác hay không. Đó chắc chắn là điều tuyệt vời. Tôi cảm thấy rất hài lòng ngay cả khi bản thân không thể kiếm được dù chỉ một phiếu bầu”.
Mùa hè năm 2004, Juventus lại có sự biến động. HLV Lippi nói lời chia tay “Lão phu nhân”, nhường vị trí cho Fabio Capello. Đội chủ sân Delle Alpi tiếp tục có 2 mùa giải thành công, giành được 2 Scudetto. Tuy nhiên, cả hai đều bị tước sau scandal dàn xếp tỷ số Calciopoli. Đó cũng là dấu chấm hết cho sự nghiệp của Zambrotta ở Juventus. Anh ngay lập tức rời khỏi “con tàu đắm”, bị các juventini chỉ trích thậm tệ. Thế nhưng, chàng hậu vệ người Como cho rằng bản thân không đáng phải nhận những lời lẽ cay nghiệt ấy. Anh chia sẻ:
“Họ gọi tôi là kẻ phản bội, nhưng người thực sự bị phản bội là tôi. Toàn đội đều nỗ lực hết mình trong tập luyện và thi đấu. Song, bây giờ, chúng tôi đánh mất 2 danh hiệu vô địch dù lỗi không phải của mình. Vâng, tôi rất thất vọng vì bị phản bội. Ban lãnh đạo mới cũng chưa bao giờ liên lạc với tôi. Họ không cử người đến để thảo luận về bản hợp đồng mới. Điều đó khiến tôi hiểu rằng họ không muốn dùng tôi để đổi lấy một khoản tiền. Tôi đã cân nhắc ý định ở lại. Sau đó, tôi đưa ra sự lựa chọn của mình, đó là ra nước ngoài chơi bóng. Nhờ số tiền thu về từ việc bán tôi, Juventus giải quyết được nhiều khoản nợ. Chúng tôi đã giúp CLB rất nhiều”.
Chương cuối với Barcelona và AC Milan
Sau World Cup 2006, Zambrotta chọn Barcelona làm bến đỗ tiếp theo. Tại đây, anh gặp lại người đồng đội của mình ở Juventus, Lilian Thuram. Anh gắn bó với đội bóng xứ Catalonia trong 2 năm, có 85 lần ra sân, sát cánh cùng những nhà vô địch như Xavi Hernandez, Andres Iniesta, Ronaldinho, Samuel Eto’o và Lionel Messi. Song, hậu vệ người Como chỉ giành được 1 danh hiệu, đó là Siêu cúp Tây Ban Nha.
Hè 2008, Zambrotta trở về Italia, khoác áo AC Milan, theo tiếng gọi của HLV Carlo Ancelotti, người từng đưa anh đến Juventus. Tuy nhiên, Carletto không phải là nguyên nhân chính khiến anh cập bến San Siro. Zambrotta lý giải: “Tôi đang chơi cho Barcelona và còn 2 năm trong hợp đồng. Nhưng vợ tôi, Valentina, lại gặp vấn đề. Cô ấy từ bỏ tất cả để theo tôi sang Tây Ban Nha, sống ở một thành phố không hề thân thuộc và mắc chứng trầm cảm. Vì vậy, khi nhận được lời đề nghị từ một CLB lớn, tôi đã chớp cơ hội để trở về Italia”.
AC Milan giúp Zambrotta bổ sung vào bộ sưu tập danh hiệu của mình 1 Scudetto và 1 Supercoppa Italiana vào năm 2011. Song, thời kỳ đỉnh cao của anh đã trôi qua từ lâu. Hè 2012, anh rời San Siro sau khi hết hạn hợp đồng với Rossoneri và trải qua một năm thất nghiệp. Trong thời gian này, Zambrotta có được chứng chỉ huấn luyện của UEFA sau khi hoàn thành khóa học ở Coverciano. Tháng 7/2013, hậu vệ người Como gia nhập Chiasso, nơi anh giữ vai trò cầu thủ và trợ lý HLV. Kết thúc mùa giải, anh tuyên bố giải nghệ, chuyển sang sự nghiệp cầm quân.
Ngọt ngào và đắng cay cùng Azzurri
Sau màn ra mắt vào năm 1999, Zambrotta hiếm khi vắng mặt ở ĐTQG. Anh tham dự 3 kỳ EURO và 3 kỳ World Cup. Tại ngày hội bóng đá thế giới năm 2006, Zambrotta trở thành mảnh ghép không thể thiếu trong đội hình của HLV Marcello Lippi. Bản thân anh cũng đóng góp một bàn thắng trong trận tứ kết với Ukraine, giúp Azzurri tiến thêm một bước đến ngôi vương. Sau trận chung kết trong đêm Berlin huyền diệu, Zambrotta cùng các đồng đội nâng cao cúp vàng. Đó là khoảnh khắc ngọt ngào nhất trong sự nghiệp của hậu vệ người Como. Nên nhớ rằng khi ấy, thảm họa Calciopoli đang làm rúng động bóng đá Italia và Juventus của Zambrotta phải chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Anh nhớ lại trong một buổi trả lời phỏng vấn với truyền thông Italia: “Với ĐTQG, tôi chưa bao giờ gặp may mắn, đặc biệt là ở những giải đấu lớn. Năm 2000, tại Sydney, tôi bị chấn thương sụn chêm khi đang ở đội Olympic Italia. Ở kỳ EURO năm đó, tôi bỏ lỡ trận chung kết vì tấm thẻ đỏ trước Hà Lan. Đến World Cup 2002, tôi rơi nước mắt khi chứng kiến thất bại cay đắng trước Hàn Quốc. Chức vô địch World Cup 2006 là đỉnh cao của tôi. Thật khó để làm được điều đó, khó hơn cả vô địch Champions League. Song, tôi luôn nhớ về nỗi đau trong trận chung kết EURO 2000”.
Sau World Cup 2006, Zambrotta tiếp tục đón nhận 2 nỗi thất vọng khác, đó là Azzurri bị loại ở tứ kết EURO 2008 và vòng bảng World Cup 2010. Tuy nhiên, chiến thắng trên đất Đức vẫn mang đến cho cựu hậu vệ Juventus niềm hạnh phúc lớn lao. Đơn giản vì khi ấy, anh là hậu vệ cánh xuất sắc nhất thế giới.
(Lược dịch từ bài “Zambrotta, Lippi e l’intuizione vincente: uno dei migliori terzini d’Europa” trên tờ Goal).
Bài viết này làm bạn cảm thấy thú vị? Nếu có, hãy mời mình một ly cà phê nhé.
___________________________
Sở hữu áo đấu mùa 2021/22 của các CLB ở Italia tại:
- AC Milan: https://shorten.asia/s4fV2nee
- Juventus: https://shorten.asia/pBv9yjf8
- Inter Milan: https://shorten.asia/6taa1GVa
- AS Roma: https://shorten.asia/eQBtRqvg
- Napoli: https://shorten.asia/D7AkPbUF
- Venezia: https://shorten.asia/QJuEdjyD
