Hãy buồn nốt hôm nay thôi, bởi sau thất bại ở Renzo Barbera, bóng đá Italia vẫn còn rất nhiều tia hy vọng. Phượng hoàng rồi sẽ hồi sinh từ đống tro tàn như nhiều lần trong quá khứ.
Nỗi đau này đâu phải lần đầu
Tôi sinh năm 1994. Năm 2002, lần đầu tôi nghe đến tên “Italia”. Trận gặp Hàn Quốc ở kỳ World Cup năm ấy. Totti nhận thẻ đỏ, Ahn Jung-hwan ghi bàn thắng vàng. Tôi chẳng hiểu “bàn thắng vàng” nghĩa là gì cả. Những gì tôi nhìn thấy là trận đấu kết thúc ngay lập tức. Những cầu thủ áo xanh gục ngã sau bàn thắng này. Phải gần 10 năm sau, tôi mới biết rằng họ đau đớn như thế nào, về cả thể xác lẫn tinh thần.
Năm 2003, một buổi sáng, tôi tình cờ được xem lại trận chung kết EURO 2000. À không, chỉ là những phút cuối thôi. Phút bù giờ của hiệp 2, Italia đang dẫn trước Pháp 1-0. Các cầu thủ áo trắng khoác vai nhau bên ngoài đường pitch. Nhưng rồi thảm họa ập xuống. Wiltord ghi bàn, trận đấu kéo vào hiệp phụ. Và rồi Trezeguet volley đẹp mắt, ghi bàn thắng vàng. Vâng, lại là “bàn thắng vàng”.
Năm 2004, tôi bắt đầu theo dõi Italia thường xuyên. Kỳ EURO trên đất Bồ Đào Nha. Totti bị treo giò 3 trận sau khi phun nước bọt vào cầu thủ Đan Mạch. Italia hòa Đan Mạch và Thụy Điển trong 2 trận đầu tiên. “Chỉ cần Đan Mạch và Thụy Điển hòa 2-2 ở trận cuối, Italia sẽ bị loại”. Trên sóng truyền hình, nhà đài thường xuyên nói như vậy. Tôi không hiểu. Cuối cùng, họ hòa 2-2 thật. Cầu thủ Thụy Điển ghi bàn cuối cùng đúng vào phút 89. Bên kia, Cassano cũng vừa sút tung lưới Bulgaria, nâng tỷ số lên 2-1 ở phút 90+4. Anh nở nụ cười, dang 2 tay ăn mừng và… bật khóc tức tưởi. Đến lúc này, tôi biết mình đã phải lòng bóng đá Italia.
Năm 2006, lại một kỳ World Cup nữa. “Calciopoli” được nhắc đến rất nhiều. Nhưng tôi còn quá nhỏ để hiểu chuyện gì đã xảy ra. Tôi chỉ hiểu đó là vụ án dàn xếp tỷ số. Tình hình căng thẳng đến mức Pessotto nhảy lầu tự tử.
Trận khai màn với Ghana, Iaquinta dũng mãnh băng lên, ghi bàn, dang hai tay ăn mừng rồi bật khóc vì hạnh phúc. Trận tiếp theo, Gilardino kéo violon sau khi ghi bàn, nhưng Italia bị cầm hòa. Trận cuối cùng, Inzaghi yêu dấu sút tung lưới Cộng hòa Séc, chạy đến cột cờ, quỳ xuống, ăn mừng giàu cảm xúc.
Vòng 1/8, Grosso ngã trong vòng cấm Australia, Italia hưởng phạt đền vào phút bù giờ. Totti ghi bàn, đưa Italia đi tiếp. Tại tứ kết, Ukraine của Shevchenko bị đánh bại 3-0. Zambrotta sút xa tuyệt vời. Tại bán kết gặp chủ nhà Đức, Grosso ghi bàn phút 119, Del Piero ghi bàn phút 120+1. Ánh mắt của Del Piero vẫn in đậm trong ký ức của tôi đến tận bây giờ. Ở chung kết, Materazzi đánh đầu gỡ hòa, Zidane đánh đầu vào ngực Materazzi và nhận thẻ đỏ, Trezeguet sút hỏng phạt đền, Grosso sút thành công quả cuối cùng và nở nụ cười.
Italia vô địch World Cup 2006 vào ngày 8/7. Một ngày sau, phiên tòa xét xử vụ dàn xếp tỷ số diễn ra. Juventus xuống Serie B. Một năm sau, họ trở lại Serie A.
Năm 2008, lại một kỳ EURO nữa. Italia thua tan nát Hà Lan ở trận khai màn, bất lực trước Romania, thắng Pháp để vào tứ kết. Tại đây, họ thua trong loạt penalty cân não. Buffon xuất sắc, nhưng Casillas xuất sắc hơn.
Năm 2010, Italia bất lực trước Paraguay, New Zealand, Slovakia và bị loại từ vòng bảng ở kỳ World Cup tại Nam Phi. Trong trận cuối cùng, Quagliarella vẽ cầu vồng tuyệt đẹp nhưng Italia vẫn thua. Camoranesi nghiến răng, Cannavaro 37 tuổi chậm chạp và bất lực, Lippi thất thần trên đường pitch.
Năm 2012, vòng chung kết EURO tại Ba Lan và Ukraine. Italia xuất sắc cầm hòa Tây Ban Nha hùng mạnh 1-1 ở trận khai màn. Khi ấy, có điểm trước Tây Ban Nha là điều rất khó và Italia làm được. Nhưng rồi họ lại bị Croatia cầm hòa 1-1 ở trận tiếp theo. “Croatia và Tây Ban Nha hòa 2-2 ở trận cuối là mọi nỗ lực của Italia trở nên vô nghĩa”. Ký ức về EURO 2004 quay trở lại. Lần này, tôi đã hiểu tại sao lại như vậy rồi. Và thật may, chuyện đó cũng không lặp lại.
Vào tứ kết, Italia đánh bại Anh trong loạt penalty cân não. Balotelli có chút cao ngạo, Montolivo sút hỏng, Pirlo tung cú cucciaio tuyệt vời, Young sút bóng chạm xà ngang, Buffon ôm gọn bóng từ chân Cole rồi nghiến răng gầm ghè. Cuối cùng, Diamanti đánh bại Hart, đưa Italia đi tiếp. Tại bán kết, đơn giản là show diễn của Balotelli: cú đúp bàn thắng vào lưới Đức và màn ăn mừng vẫn còn đọng lại trong ký ức bao người.
Bước vào chung kết, Italia gặp lại Tây Ban Nha. Sai lầm chiến thuật khiến Azzurri thua 0-4. Chiellini chấn thương sau bàn thua đầu tiên. Sang hiệp hai, Thiago Motta vào sân thay Montolivo khi tỷ số đang là 0-2. Khoảng 10 phút sau, anh cũng bị thương và rời sân nốt. Italia chỉ còn 10 người. HLV Prandelli bất lực ngoài đường pitch. Italia nhận 2 bàn thua nữa. Hết trận, Buffon dựa vào cột dọc, cố không khóc. Nhưng Pirlo, Bonucci và cả Balotelli cũng rơi lệ. Tôi hiểu chàng trai mà mọi người hay chế giễu yêu Italia như thế nào. Hôm ấy là ngày 1/7/2012. Tôi thức xem cả trận vào rạng sáng. Đến chiều, tôi xuống Sài Gòn để đi thi đại học.
Năm 2013, lúc này, tôi được sử dụng Internet thường xuyên hơn. Tôi tìm nghe lại bài “Mùa hè Italia”, say mê chất giọng khàn khàn của Edoardo Bennato và Gianna Nannini. Tôi tìm lại tư liệu về World Cup 1990, về Schillaci để biết thế nào là “những đêm huyền ảo”. Tôi cũng tìm hiểu về Roberto Baggio, về World Cup 1994. Khi ấy, tôi biết rằng chỉ vài tháng trước khi mình chào đời, bóng đá Italia đã trải qua một bi kịch.
Năm 2014, World Cup diễn ra trên đất Brazil. Sau thành công ở EURO 2012, Azzurri được kỳ vọng rất nhiều dù rơi vào bảng tử thần. Trận đầu tiên, Italia đánh bại Anh 2-1. Nhưng thất bại bất ngờ trước Costa Rica ở lượt trận thứ hai khiến mọi thứ trở nên khó khăn. Trong lượt trận cuối, Marchisio nhận thẻ đỏ. Chiellini bị Suarez cắn vào vai, mọi chuyện rõ ràng như thế nhưng Suarez không bị truất quyền thi đấu. Trong thế thiếu người, Italia nhận thất bại sau cú đánh đầu thành bàn của Godin. Azzurri lần thứ hai bị loại khỏi World Cup ngay từ vòng bảng. Nhưng điều không ai có thể ngờ, đó lại là trận đấu gần nhất chúng ta được chơi ở Ngày hội bóng đá thế giới.
Năm 2016, vòng chung kết EURO diễn ra tại Pháp. Lần đầu tiên bóng đá Italia biết đến khái niệm “tập thể Azzurri bình dân”. Cái tên ấy nói lên tất cả: một đội tuyển không có ngôi sao nhưng cực kỳ đoàn kết. Trước mỗi trận, tất cả cùng khoác vai nhau, hát quốc ca đầy máu lửa. Trong trận, Italia thi triển lối chơi phòng ngự 3-5-2 cực kỳ khoa học. Antonio Conte gào thét điên cuồng trên đường pitch, ăn mừng cuồng nhiệt sau mỗi bàn thắng.
Azzurri đánh bại Bỉ trong trận khai màn, vượt qua nỗi ám ảnh Thụy Điển bằng chiến thắng 1-0 ở trận tiếp theo để tiến vào vòng 1/8. Tại đây, chúng ta tiếp tục quật ngã Tây Ban Nha, tiến vào tứ kết gặp Đức khi sự tự tin đang lên rất cao. Nhưng cũng như nhiều năm trước, khi đang nhận được sự kỳ vọng, lại có điều gì đó ngăn cản chúng ta bước đến vinh quang. Sau 10 loạt penalty cân não, Italia ngậm ngùi xách vali về nước. Buffon bật khóc, vẫy tay chào người hâm mộ. Cú sút phạt đền của Simone Zaza trở thành đề tài bị chế giễu.
Cuối năm 2017, Italia tranh vé dự vòng chung kết World Cup với Thụy Điển trong loạt trận play-off. Từ năm 1960, cứ sau 12 năm, Italia lại lọt vào trận chung kết World Cup 1 lần. Vì vậy, thầy trò Gian Piero Ventura nhận được sự kỳ vọng lớn.
Azzurri thất bại ở lượt đi tại Bắc Âu nhưng vẫn còn cơ hội trong trận lượt về tại San Siro. Tạt, tạt và tạt. Đó là lối chơi của Azzurri, không có bản sắc gì cả và hoàn toàn bế tắc. Những gì đọng lại trong suốt 90 phút chỉ là ánh mắt gầm ghè của Daniele De Rossi với trợ lý HLV sau khi được yêu cầu khởi động để chuẩn bị thay người. “Italia đang cần bàn thắng, sao lại đưa tôi vào sân. Insigne mới đúng kìa!”. Ventura không nghe theo, tung… Bernardeschi vào và Italia thất bại. Những giây cuối cùng, Buffon lên tham gia tấn công nhưng vô vọng. Anh bật khóc. Sau 60 năm, Italia không được tham dự vòng chung kết World Cup. Buffon, De Rossi, Barzagli giã từ đội tuyển. Chiellini cũng tuyên bố rút lui, trước khi quay trở lại.
Năm 2019, Italia của Roberto Mancini trải qua một hành trình tuyệt vời, toàn thắng ở vòng loại EURO 2020 và thẳng tiến vào vòng chung kết. Nhiều người tin rằng phượng hoàng đang hồi sinh từ đống tro tàn. Năm 2021, sau thời gian tạm hoãn vì đại dịch toàn cầu, vòng chung kết EURO diễn ra trên khắp châu Âu. Italia thi triển lối chơi đầy cống hiến. Hơn nữa, đó là Italia còn là tập thể rất đoàn kết. Họ ở bên nhau, giúp đỡ nhau. Ngoại trừ thủ môn Alex Meret, tất cả cầu thủ Azzurri đều được vào sân thi đấu. Chiesa, Locatelli, Barella, Donnarumma… thể hiện nhiệt huyết của tuổi trẻ. Chiellini, Bonucci, Sirigu trở thành điểm tựa. Immobile đầy tinh quái. Một tập thể như vậy xứng đáng giành chức vô địch. Ngày qua ngày, niềm tin dành cho họ càng lớn.
Trừ tôi. Những nỗi đau kéo dài gần 2 thập kỷ khiến tôi không dám tin rằng Italia sẽ đăng quang. Vào thời điểm ấy, tôi đang là BTV thể thao. Không hiểu điều gì xảy ra, nhưng tôi cứ viết bài ca ngợi đội bóng nào là đội bóng ấy bị loại. Cầu thủ nào đá hay trong một trận, tôi cũng viết bài khen họ, để rồi sang trận tiếp theo, họ hóa thành thảm họa. Vì vậy, suốt giải đấu, tôi cố gắng kiềm chế cảm xúc, không khẳng định rằng Italia sẽ vô địch. Sợ lắm. Cuối cùng, Italia vô địch trong đêm Wembley huyền diệu. Không còn điều gì tuyệt vời hơn thế nữa. Tôi vẫn không dám tin, phải mất vài giây để nhảy lên đầy phấn khích.
Cũng như năm 2006, chức vô địch EURO 2020 đến với Azzurri trong những ngày u tối. Chưa ai quên bóng ma World Cup 2018. Italia cũng là quốc gia đầu tiên bùng phát dịch Covid-19 tại châu Âu. Và cũng giống như 15 năm trước, Azzurri bắt đầu trượt dài. Từ chỗ nắm lợi thế lớn, Italia rơi xuống vị trí nhì bảng tại vòng loại World Cup sau chuỗi trận đáng thất vọng đến khó hiểu. Azzurri phải nhường vé trực tiếp đến Qatar cho Thụy Sĩ, bước vào vòng play-off, ở chung nhánh đấu với Bắc Macedonia, Bồ Đào Nha và Thổ Nhĩ Kỳ.
Rạng sáng nay, chúng ta thất bại trước Bắc Macedonia ngay trên sân nhà Renzo Barbera. Những con số thống kê khiến tất cả bàng hoàng: Italia tung ra 32 cú sút, hưởng 16 quả phạt góc nhưng không thể ghi bàn. Cuối cùng, giấc mơ của chúng ta bị kết liễu bằng bàn thua ở phút 90+2. Italia không thể dự Ngày hội bóng đá thế giới trong ít nhất 11 năm. Thảm họa và nỗi đau thực sự!
Bầu trời Italia vẫn xanh
Tôi năm nay 28 tuổi và một hành trình dài đã trôi qua. Hành trình ấy có quá nhiều nỗi đau. Dù có sự bất công vì bị thế lực nào đó chi phối, sự nghiệt ngã vì thần may mắn không ủng hộ hay sự trả giá vì tự bắn vào chân mình, mỗi thất bại đều mang đến cảm giác rất buồn và cay đắng. Nhưng may mắn thay, chúng ta vẫn nhìn thấy những tia hy vọng.
Italia không bao giờ gục ngã sau thất bại. Phượng hoàng luôn biết cách hồi sinh ngay từ những ngày tăm tối. Cúp vàng World Cup 2006 xoa dịu nỗi đau tổng hòa từ thất bại ở World Cup 2002, EURO 2004 và bóng ma Calciopoli. Vị trí á quân EURO 2012 đánh dấu sự kết thúc nỗi đau từ EURO 2008 và World Cup 2010. Chuỗi ngày giàu cảm xúc ở EURO 2016 thể hiện niềm kiêu hãnh của Azzurri khi chúng ta bị đánh giá quá thấp, như nhắc nhở cả thế giới rằng bóng đá Italia từng là thế lực mạnh mẽ như thế nào. Danh hiệu vô địch EURO 2020 mang đến niềm hy vọng về một tương lai tươi sáng sau chuỗi ngày u tối, rối ren thời Gian Piero Ventura.
Sau thất bại hôm nay, bóng đá Italia sẽ trở lại mạnh mẽ không? Chắc chắn là có. Hãy nhìn xem, chúng ta đang có những cầu thủ trẻ đầy tài năng. Chiesa, Zaniolo, Scamacca, Gianluca Mancini, Bastoni, Dimarco, Raspadori, Locatelli, Barella, Donnarumma, Luca Pellegrini, Lorenzo Pellegrini, Meret, Bove, Volpato… Họ được thử lửa trong thời gian dài và hứa hẹn còn tỏa sáng rực rỡ. Chúng ta cũng đang có một vị HLV ở đẳng cấp rất cao. Trước truyền thông, ông nhận hết trách nhiệm về mình, không đổ lỗi cho bất kỳ ai, sẵn sàng đứng ra bảo vệ các học trò. Trận thua ngày hôm nay sẽ giúp ông nhận ra những sai lầm để sửa chữa. Ở chiều ngược lại, các cầu thủ cũng dành niềm tin tuyệt đối cho người thầy của mình.
Bên cạnh đó, chúng ta cũng nhận được những lời hứa, kế hoạch rõ ràng từ Chủ tịch Gabriele Gravina của Liên đoàn bóng đá Italia. Trả lời phỏng vấn sau trận đấu tại Renzo Barbera, ông tiết lộ kế hoạch sẽ tạo điều kiện để các cầu thủ trẻ được ra sân thường xuyên hơn ở Serie A. Cựu Chủ tịch Carlo Tavecchio từng đổ lỗi cho nhiều phía, cố gắng giữ ghế của mình dù không có định hướng để vực dậy bóng đá Italia sau thảm họa cuối năm 2017. Gian Piero Ventura cũng không chịu nộp đơn từ chức, chờ trát sa thải để nhận tiền đền bù hợp đồng. Gabriele Gravina và Roberto Mancini không giống như người tiền nhiệm. Họ sẵn sàng làm người đứng mũi chịu sào. Bóng đá Italia bây giờ cũng khác hẳn so với 5 năm trước. Sau trận thua trước Bắc Macedonia, chúng ta không hoảng loạn.
Thất bại không đáng sợ. Điều đáng sợ hơn là chúng ta không nhận ra sai lầm, không biết cách đứng dậy và không đủ khả năng để đứng dậy sau mỗi thất bại. Hiện tại, bóng đá Italia không tệ đến mức như vậy. Do đó, thay vì chỉ trích và buồn bã, chúng ta hãy lạc quan lên. Tôi đang tràn đầy lạc quan và hy vọng các bạn cũng thế. Sớm thôi, chúng ta sẽ trở lại mạnh mẽ.
Viva Italia!
