Một buổi chiều cuối tháng 10/2021, Fabrizio Castori ngồi trên ghế đá trước cửa sân tập của Salernitana với vẻ mặt buồn rười rượi. Trước đó vài giờ, ông phải nhận trát sa thải từ ban lãnh đạo đội bóng miền biển Salerno. Ít người nhớ rằng Castori từng giúp họ trở lại Serie A sau 22 năm chờ đợi, mang đến bầu không khí lễ hội khắp thành phố Salerno. Và chắc chắn không nhiều người để ý rằng ông có một sự nghiệp huấn luyện lẫy lừng như thế nào.
Khi bạn gặp vấn đề khó khăn, hãy nhấc máy lên và gọi cho Fabrizio Castori. Người đàn ông này sẽ giải quyết tất cả. Sân khấu của Castori không phải là Serie A, mà ở những giải đấu hạng thấp, nơi ông được tự do thực hiện kế hoạch của mình và viết nên những câu chuyện cổ tích. Salernitana, Carpi là hai trong số những đội bóng từng được tận hưởng niềm hạnh phúc cùng nhà cầm quân vừa bước sang tuổi 68 cách đây ít ngày.

Thần tượng ở Italia
Castori mang đậm tính cách của một người gốc Marche: khiêm tốn, giản dị. Ông không thích khoác áo vest hay đeo cà vạt khi bước vào sân vận động. Thay vì thu hút sự chú ý bởi vẻ lịch lãm bên ngoài, ông khiến người hâm mộ nhắc đến nhờ niềm đam mê với bóng đá và thành tích của CLB. Đôi khi những gì Castori làm được còn vượt xa mục tiêu do ban lãnh đạo đề ra, hay giới hạn của chính ông. Cũng có thời điểm mọi chuyện diễn ra tồi tệ, nằm ngoài tầm kiểm soát. Song nên nhớ rằng bạn chỉ có một cách để không bao giờ nhận thất bại, đó là không làm gì cả.
“Về góc độ con người, Castori rất tuyệt vời, một chiến binh vĩ đại. Nhưng trên hết, ông ấy là một người truyền cảm hứng đặc biệt. Ông ấy cố gắng chạm đúng vào dây thần kinh cảm xúc của các cầu thủ. Castori sống bằng bóng đá, luôn nghiên cứu về bóng đá bất kể ngày hay đêm. Ông ấy quan tâm đến từng chi tiết nhỏ nhất của đối thủ và sau đó nói cho các cầu thủ biết những biện pháp để đối phó”, cậu học trò cũ Giovanni Indiveri chia sẻ về Castori trên trang Cesena Mio.
Ở Lanciano, người hâm mộ sẵn sàng đúc một bức tượng để dành tặng Castori nếu họ được phép. Tại Carpi và Salernitana, Castori tự điền tên mình vào lịch sử khi giúp họ được hít thở bầu không khí Serie A sau thời gian chờ đợi mỏi mòn. Tại Cesena, các tifosi không bao giờ quên vị chiến lược gia tài hoa một thời. Mùa giải 2003/04, Castori đưa đội bóng vùng Emilia-Romagna này tiến đến vòng play-off tranh vé thăng hạng Serie B. Thành tích này bị che mờ trong trận chung kết với Lumezzane. Castori là nhân vật chính tạo nên cuộc ẩu đả và bị cấm chỉ đạo 3 năm (sau đó được giảm xuống còn 2 năm). Trong thời gian bị đình chỉ làm nhiệm vụ, nhà cầm quân người Marche trở thành… ông chủ của Cesena.
Castori không để lại nhiều dấu ấn ở Serie A. Ông sinh ra để tỏa sáng ở những giải đấu hạng thấp hơn, bắt đầu từ Terza Categoria. Bạn chưa từng nghe đến giải đấu này? Dễ hiểu thôi, bởi Terza Categoria thuộc hạng 9, thấp nhất trong hệ thống giải VĐQG Italia, nơi có các cầu thủ nghiệp dư thi đấu trên mặt sân đất cứng thay vì thảm cỏ xanh êm dịu.
Castori nung nấu ý định trở thành HLV từ năm 1980, khi mới 26 tuổi. Belfortese là đội bóng đầu tiên đặt niềm tin vào ông. Kể từ thời điểm ấy, ông trải qua 10 lần thăng hạng cùng các đội bóng của mình, đăng quang ở 8 hạng đấu tại Italia. Bộ sưu tập danh hiệu của Castori bao gồm chức vô địch Terza Categoria cùng San Patrignano, Prima Categoria (giải hạng 7) cùng Camerino, Promozione (giải hạng 6) cùng Cerreto d’Esi, Eccellenza (giải hạng 5) cùng Tolentino, Serie D cùng Tolentino và Lanciano, Serie C2 cùng Lanciano, Serie C1 cùng Cesena, Serie B cùng Carpi và Salernitana. Chỉ có Seconda Categoria (giải hạng 8) và Serie A là những hạng đấu mà ông chưa thể giành cúp.
Đối với những đội bóng nhỏ, kết quả ấy khiến họ vui mừng không kém gì việc giành được Champions League. Chẳng phải ngẫu nhiên khi Castori được mệnh danh “Carlo Ancelotti của tỉnh lẻ”. Có thời điểm ông còn được so sánh với Pep Guardiola.

Chuyện cổ tích của Castori
Chiến tích gần đây nhất của vị thuyền trưởng người Marche là giúp Salernitana quay trở lại Serie A ở mùa giải 2020/21, sau 22 năm vắng bóng. Trước đó 2 năm, “bầy cá ngựa” còn nhận thất bại trong trận play-off tranh vé trụ hạng Serie B với Venezia. May mắn đến với đội bóng miền biển Salerno khi kết quả trận play-off bị hủy bỏ và họ được ở lại hạng đấu này. Nguyên nhân đến từ việc Palermo bị Liên đoàn bóng đá Italia đẩy xuống Serie D do Chủ tịch Maurizio Zamparini có hành vi rửa tiền.
Sang mùa giải 2019/20, Salernitana kết thúc ở vị trí thứ 10. Ai dám đặt niềm tin rằng họ sẽ có mặt tại Serie A trong mùa giải tiếp theo, khi nhiều đội bóng khác đều thể hiện rất rõ tham vọng của mình bằng những bản hợp đồng chất lượng? Không ai cả, ngoại trừ Castori, người vừa nhận lời dẫn dắt “bầy cá ngựa” trong mùa hè. Ông không mất nhiều thời gian để truyền tâm lý chiến thắng cho các học trò. Từng vòng đấu trôi qua, Salernitana cạnh tranh sòng phẳng với Empoli, Lecce và Monza. Đến tháng 5/2021, bầu không khí lễ hội xuất hiện ở khắp mọi nơi trên thành phố ven biển Salerno. Salernitana cùng Empoli nắm trong tay tấm vé thăng hạng trực tiếp.
Đặt mua áo đấu của tuyển Italia tại đây
Castori không quan tâm nhiều đến những vấn đề xung quanh, chỉ tập trung vào đội bóng của mình. Đội bóng của ông chỉ có một vài ngôi sao, còn lại là những người đang cố gắng vươn tới bầu trời. Họ thi đấu gắn kết, hiểu ý nhau và tạo nên chuỗi thành tích ấn tượng. Triết lý của nhà cầm quân 68 tuổi này cũng rất đơn giản. Ông mô tả trên tờ La Gazzetta dello Sport:
“Tôi cảm thấy buồn ngủ khi các đội bóng thực hiện hàng trăm đường chuyền mà không bao giờ sút vào khung thành. Tôi tự cho mình là hiện đại, thi triển lối chơi theo kiểu Jurgen Klopp, kiểu Diego Simeone hay chính Pep Guardiola. Nhiều người từng nhận xét triết lý của tôi giống Max Allegri, nhưng không phải vậy. Tôi tập trung vào mức độ hiệu quả. Họ có thể mang trái bóng về nhà, còn tôi muốn mang về 3 điểm. Những đường chuyền ngang ở hàng phòng ngự là vô ích. Tôi không quan tâm đến sự hoa mỹ, mà chỉ chú ý đến việc làm sao để sút bóng vào khung thành. Nếu bạn tìm được một nhà khoa học nói rằng nhiều đường chuyền chính xác sẽ mang đế thành công trong bóng đá, hãy mang ông ấy đến đây”.
Trước khi làm nên kỳ tích cùng Salernitana, Castori từng tạo nên một câu chuyện tuyệt vời khác khi dẫn dắt Carpi. Ở mùa giải 2013/14, đội bóng vùng Emilia-Romagna chỉ đứng thứ 12 tại Serie B. Sang mùa giải tiếp theo, Castori đến và Carpi vượt qua mọi ánh mắt hoài nghi để chễm chệ trên ngôi đầu bảng, đồng nghĩa với một tấm vé thăng hạng. Chiến lược gia người Marche trả lời Sky:
“Chúng tôi vô địch với một đội hình trẻ trung, thực hiện một hành trình phi thường. Lúc đầu, chúng tôi không nghĩ rằng mình có thể tạo ra những màn trình diễn kỳ diệu như vậy. Theo thời gian, toàn đội từng bước trưởng thành, chơi bóng với tốc độ cao, không sợ bất kỳ ai. Các cầu thủ của tôi không có quá khứ rạng rỡ nhưng một tương lai tươi sáng đang chờ đợi họ”.
Riccardo Gagliolo, Roberto Inglese, Kevin Lasagna, Gaetano Letizia… Bằng những “bông hồng” đó, Castori tạo nên một khu vườn tuyệt đẹp. Tuy nhiên, Serie A lại là câu chuyện hoàn toàn khác, khó khăn hơn rất nhiều. Sau 6 vòng đấu với vỏn vẹn 2 điểm, Castori bị ban lãnh đạo sa thải. Song chúng ta đang nói về một người đàn ông mà từ “bỏ cuộc” không có trong từ điển của mình. Hơn một tháng sau khi chia tay sân Alberto Braglia, Castori quay trở lại vị trí quen thuộc. Trong phần còn lại của mùa giải, Carpi thu về nhiều kết quả khả quan như cầm hòa Inter Milan, Lazio, AC Milan (2 lần); đánh bại Genoa, Sampdoria. Mặc dù vậy, vị trí trên bảng xếp hạng của họ chỉ được cải thiện chứ suất xuống hạng thì không thay đổi.

Rời Serie A với cái đầu ngẩng cao, Carpi quyết tâm quay trở lại hạng đấu này chỉ sau một mùa giải. Castori phần nào thành công khi đưa đội bóng của mình tiến đến trận chung kết play-off tranh vé thăng hạng. Song mọi hy vọng của họ bị dập tắt với thất bại 0-1 trước Benevento. Carpi lên thiên đường, xuống địa ngục, rồi chạm tay vào cánh cửa thiên đường nhưng không thể mở. Vị thuyền trưởng của họ có cảm thấy buồn chán? Không hề. Ông đã sẵn sàng cho những dự án mới.
Ngày 19/12/2019, nhà cầm quân người Marche nhận lời dẫn dắt Trapani. Dưới sự dẫn dắt của Francesco Baldini, đội bóng xứ đảo Sicilia chìm dần xuống khu vực cầm đèn đỏ ở Serie B. Một suất chơi ở Serie C đang chờ đợi họ. Tuy nhiên, sự xuất hiện của Castori đã thắp lên hy vọng. Họ tạo thành một tập thể mạnh mẽ, cuốn phăng hàng loạt đối thủ, níu kéo cơ hội trụ hạng. Đúng vào thời điểm ấy, đại dịch Covid-19 bùng phát, khiến mọi hoạt động bị đình trệ. Về lý thuyết, Trapani có thể tự cứu mình nếu giành chiến thắng trong 2 trận play-off. Thế nhưng, việc chậm trễ thanh toán các khoản tiền khiến họ bị ban tổ chức Serie B trừ 2 điểm, rơi xuống vị trí thứ 18.
Khi nhớ về chuyện này, Castori luôn cảm thấy cay đắng. Ông hồi tưởng trên tờ La Gazzetta dello Sport: “Một kiệt tác. Chúng tôi tin vào điều kỳ diệu và làm tất cả vì nó. Trapani xứng đáng ở lại giải đấu, án phạt ấy thật đáng xấu hổ. Đây là mùa giải thứ 15 của tôi ở Serie B. Khi tôi mới bắt đầu, một số cầu thủ còn đang học mẫu giáo. Tôi chỉ nói với họ rằng trong mối quan hệ giữa con người với con người, bạn không nên lừa dối hay nói xấu sau lưng nhau”.
Castori vừa bước sang tuổi 68 cách đây ít ngày. Đến nay, ông có 42 năm thỏa sức đam mê của mình với công tác huấn luyện. Trong sự nghiệp, ông phải rời đội bóng của mình tổng cộng 27 lần. Mỗi cuộc chia tay đều mang đến nỗi buồn cho Castori, như hình ảnh ông ngồi bên ngoài sân tập của Salernitana vào tháng 10/2021. Song khi bình tâm trở lại, ông sẽ cảm thấy rất vui vì những chiến tích tuyệt vời mà mình đã làm được và từ đó nhắm đến những mục tiêu cao hơn. Với Castori, không có gì là không thể.
(Lược dịch từ bài “Gavetta, salvezze e promozioni: con Castori niente è impossibile” trên tờ Goal).
BÀI VIẾT KHÁC ⭢
TƯỜNG THUẬT: HLV Gennaro Gattuso họp báo ra mắt tuyển Italia
Cristian Chivu: “Tôi luôn sống với tinh thần Interismo!”
Ricardo Rodriguez: “Tôi bị Gattuso cho ăn tát vài lần”
Ngày 28/4/2004 – Lần cuối cùng Roberto Baggio khoác áo tuyển Italia
Luciano Spalletti: “Tôi phải chịu trách nhiệm, xin đừng thương hại tôi”
Marcos Evangelista Cafu: “Chiếc Pendolino vĩnh cửu” nơi hành lang phải
Roberto Baggio: “Tôi từng thấy xấu hổ khi cầm phong bì tiền lương”
Buổi họp báo đặc biệt với Donnarumma