Vincenzo Grifo: Niềm tự hào của người con xa xứ

Ở tuổi 30, Vincenzo Grifo đã chạm mốc 250 lần ra sân trong sự nghiệp cùng với các đội bóng thuộc giải Bundesliga và Bundesliga 2. Anh cũng từng được triệu tập lên tuyển Italia dù chưa từng chơi bóng ở đất nước ven bờ Địa Trung Hải này.

Freiburg, CLB thuộc bang Baden-Württemberg, từng có chỗ đứng vững chắc trên bản đồ bóng Đức cách đây gần 30 năm. Vào thập niên 1990, họ được mệnh danh là “Brisgau-Brasilianer” (những người Brazil đến từ Brislovia) vì phong cách chơi bóng vui nhộn và đầy hiệu quả. Sau đó, họ lại trở thành kẻ ngoại đạo ở đấu trường châu Âu. Và chỉ cần một vài mùa giải đáng thất vọng, Freiburg đã rơi xuống Bundesliga II. Nhưng cũng nhờ vậy, lứa cầu thủ sinh năm 1993 gốc Sicilia bắt đầu tạo dựng được tên tuổi ở Đức. Một trong số ấy chính là Grifo.

Trước năm 2015, Grifo chỉ là một trong số rất nhiều người thuộc các gia đình gốc Italia chuyển đến lập nghiệp ở Baden-Wurttenberg. Vùng đất phía tây nam nước Đức trở thành điểm đến của những người di cư từ Italia. Để thành công, họ cần đến sự may mắn. Nhưng trên hết, đó là ý chí cao ngút trời, đặc biệt là việc cho trẻ em được đi học bằng mọi giá.

Nhờ sự hỗ trợ của cha mẹ, Grifo nhanh chóng tạo nên sự khác biệt ở những lò đào tạo trẻ, nhất là trong quãng thời gian ở Pforzheim, đội bóng quê hương của anh. Pforzheim trở thành bệ phóng cho tài năng của Grifo. Trong một giải đấu trẻ ở khu vực, anh trở thành nhân vật chính, dẫn dắt toàn đội tiến đến chức vô địch. Màn trình diễn ấn tượng giúp Grifo lọt vào mắt xanh của Karlsruher. Và sau một năm khoác áo đội bóng này, chàng trai 19 tuổi được các tuyển trạch viên của Hoffenheim chiêu mộ. Chàng trai gốc Italia chỉ chơi bóng ở đội Hoffenheim I trong thời gian ngắn, trước khi trình diện ở Bundesliga. HLV Markus Babbel và Marco Kurz quyết định đặt cược vào Grifo, bằng việc trao cho cậu học trò trẻ 12 lần ra sân. Ngoài việc thi đấu cho Hoffenheim I, anh tiếp tục khoác áo Hoffenheim II và để lại nhiều ấn tượng.

Hoffenheim — *Grifo quyết liệt tranh bóng với Antonio Rudiger. Ảnh: Getty Images.*

Thế nhưng, sang mùa giải 2013/14, đà phát triển của Grifo bị chững lại. Tân HLV Markus Gisdol thờ ơ với chàng trai 20 tuổi. Đến khi HLV Julian Nagelsmann lên thay thế, tình hình vẫn không khá hơn. Tháng 1/2014, Hoffenheim quyết định đẩy anh đến Dynamo Dresden theo dạng cho mượn. Grifo có 13 lần ra sân ở Bundesliga II và ghi được 1 bàn thắng. Sang mùa hè, anh tiếp tục được gửi đến FSV Frankfurt. Nơi đây là sân khấu đích thực để anh tỏa sáng. Khi mùa giải hạ màn, anh ra sân 33 trận, đóng góp 7 bàn thắng và 9 kiến tạo, góp công giúp đội bóng của mình trụ hạng thành công. Không cầu thủ nào của FSV Frankfurt góp dấu giày vào số bàn thắng nhiều hơn chàng tiền đạo thuộc biên chế Hoffenheim.

Màn trình diễn ấn tượng ấy giúp Grifo lọt vào mắt xanh của HLV Christian Streich. Huyền thoại sống của Freiburg ngay lập tức yêu cầu ban lãnh đạo đàm phán với Hoffenheim để chiêu mộ chàng trai người Italia. 1 triệu euro được đặt lên bàn đàm phán và Grifo cập bến Mooswaldstadion. Khi ấy, anh không thể ngờ rằng quyết định này sẽ ảnh hưởng lớn đến bản thân mình trong tương lai.

Tại Freiburg, sự nghiệp của Grifo bắt đầu cất cánh và lao vút lên bầu trời xanh. Mùa giải 2014/15, Freiburg vô địch Bundesliga II và giành vé thăng hạng. Cá nhân Grifo sở hữu 14 bàn thắng và 15 pha kiến tạo. Điều này có được là nhờ khả năng nhìn người của HLV Streich. Nhà cầm quân 49 tuổi cho phép cậu học trò mới được hoạt động tự do. Grifo thường xuất hiện bên cánh trái nhưng sau đó chủ động bó vào trong và không có một vị trí cố định. Ngoài ra, Streich còn là người rất nghiêm khắc. Grifo từng kể lại một kỷ niệm về người thầy của mình với tờ Goal:

“Trong trận đấu với Greuther Furth, chúng tôi giành chiến thắng 5-2. Bản thân tôi ghi được 2 bàn thắng và có thêm 2 pha kiến tạo. Tôi nghĩ mình là người hạnh phúc nhất thế giới vào thời điểm ấy. Nhưng Streich không nghĩ như vậy. Ông ấy mắng tôi trước mặt tất cả đồng đội vì tôi đã để một hậu vệ cánh bên phía đối thủ lao thẳng vào người và khiến Freiburg phải nhận bàn thua. Ông ấy rất tức giận, khiến tôi nhận ra rằng mình không phải là cầu thủ xuất sắc nhất trận khi đã mắc 2-3 sai lầm trong việc phòng ngự. Tôi hiểu Streich luôn hướng đến sự hoàn hảo. Nhiều người sẽ khen ngợi tôi, nhưng Streich thì không. Ông ấy giúp tôi hiểu được mình đã mắc lỗi như thế nào”.

Cùng Freiburg, Grifo tiếp tục khẳng định mình ở Bundesliga. Trong mùa giải 2016/17, anh ghi ít bàn hơn, nhưng vẫn để lại dấu ấn với 11 pha kiến tạo. Chừng đó đủ để giúp anh cập bến Borussia Monchengladbach, đội bóng nuôi hy vọng giành vé tham dự Champions League. Nhưng tại Borussia Park, mọi thứ không diễn ra như mong đợi. Grifo chỉ có 17 lần ra sân, chủ yếu là từ băng ghế dự bị, và không ghi được bàn thắng nào. Mùa giải 2017/18, Gladbach cán đích ở vị trí thứ 9. Grifo bị liệt vào danh sách những bản hợp đồng tệ hại nhất Bundesliga. Khoảnh khắc lóe sáng hiếm hoi của anh đến vào ngày 28/10/2017, với tình huống nhảy múa trước vòng cấm của Hoffenheim, rồi kiến tạo cho Mathias Ginter ghi bàn. Đến bây giờ, đó vẫn là kỷ niệm đẹp nhất của anh mỗi khi nhớ về quãng thời gian khoác áo Gladbach. Hình ảnh ấy thậm chí đã được lan truyền đi khắp thế giới.

Sang mùa hè, Grifo nhận được lời đề nghị quay trở lại Hoffenheim. HLV Nagelsmann cho rằng mình đã sai và muốn tái hợp với cậu học trò cũ. Grifo luôn mơ ước được chơi bóng ở Champions League, nên không mất nhiều thời gian để gật đầu đồng ý. Đáng tiếc, trong giai đoạn thứ hai khoác áo Hoffenheim, anh cũng không thể tỏa sáng rực rỡ như Nagelsmann mong đợi. Mặc dù vậy, vào khoảng thời gian này, anh đã biến một ước mơ khác của mình trở thành hiện thực: khoác áo tuyển Italia. Grifo từng nhận được lời đề nghị khoác áo tuyển Đức, nhưng anh đã từ chối để chờ đợi cơ hội trở thành một phần của đội quân thiên thanh. Vậy nên, khi nhận được cuộc gọi từ HLV Roberto Mancini, cảm xúc của Grifo thật khó tả. Anh hồi tưởng:

“Cả Liên đoàn bóng đá Italia lẫn Hiệp hội bóng đá Đức muốn tôi cống hiến cho đội tuyển quốc gia của họ. Song tôi luôn tự nhủ rằng nếu phải lựa chọn, tôi sẽ chọn khoác áo tuyển Italia. Ở Đức, tôi có tất cả, không thiếu bất kỳ thứ gì. Đất nước này đã cho tôi rất nhiều. Nhưng trái tim tôi luôn hướng về quê hương. Trong nhà, chúng tôi luôn nói tiếng Italia và ăn những món ăn theo văn hóa người Italia”.

Đặt mua tự truyện của Filippo Inzaghi tại đây

Trên thực tế, Grifo đã nhận được cuộc gọi từ Italia vào năm 20 tuổi. Khi ấy, anh đang bị HLV Gisdol đẩy lên băng ghế dự bị ở Hoffenheim và được HLV Alberico Evani triệu tập lên đội U20 Italia. Sau này, khi đã trở thành trợ lý của HLV Mancini ở tuyển Italia, Evani liền nhớ về cậu học trò cũ. Grifo giờ đã trưởng thành hơn và khiến thầy Mancio ấn tượng bởi lối chơi đầy cảm hứng, sáng tạo và khả năng dứt điểm quyết đoán ở những tình huống cố định. Grifo đã tập sút phạt rất nhiều, như chỉ chờ cơ hội để gây ấn tượng với ban huấn luyện Azzurri.

Đến ngày 20/11/2018, Grifo được ra mắt tuyển Italia, khi đội quân thiên thanh thi đấu giao hữu với tuyển Mỹ tại Genk (Bỉ). Anh được khoác chiếc áo số 10 và chơi 45 phút. Những khoảnh khắc đầy cảm xúc với Grifo, ước mơ của anh đã trở thành hiện thực. Đến bây giờ, anh vẫn giữ chiếc áo của mình trong trận đấu ấy, đóng trong khung kính và treo trong phòng khách. Ngoài ra, anh còn xin 2 chiếc áo khác để tặng bố mẹ và chú của mình.

Gần một năm sau, đến ngày 15/10/2019, Grifo được trở lại tuyển Italia, trong trận đấu với Liechtenstein thuộc vòng loại EURO 2020. Ngày 11/11/2020, trong trận giao hữu với Estonia, anh tìm được bàn thắng đầu tiên trong màu áo Azzurri. Không chỉ 1 bàn thắng, mà là một cú đúp. Sau trận đấu, khi đang tận hưởng cảm xúc vui sướng khó tả, Grifo liền thốt lên: “Tôi sinh ra và sống ở Đức nhưng là người Italia 100%, việc chọn màu áo thiên thanh thật thật dễ dàng. Tôi cũng muốn cảm ơn đến gia đình vì đã giúp tôi đạt được điều đó”.

Đây là dấu hiệu cho thấy HLV Mancini chưa bao giờ ngó lơ cậu học trò đang chơi bóng trên đất Đức. Tất nhiên, chiến lược gia người Ancona không đặt niềm tin vào Grifo chỉ vì tình cảm, mà do chàng tiền đạo 26 tuổi đáp ứng yêu cầu về mặt chuyên môn. Đầu năm 2019, anh trở về Freiburg theo dạng cho mượn. Bản thân Grifo luôn xem đội bóng này như ngôi nhà thứ hai của mình. Để được ở lại đây lâu hơn, anh đã tỏa sáng rực rỡ với 6 bàn thắng và 4 kiến tạo sau 16 trận. Đến cuối mùa, Freiburg kích hoạt điều khoản mua đứt, giúp Grifo toàn tâm toàn ý ở lại và cống hiến.

Cả trong lẫn ngoài sân cỏ, Grifo có mối quan hệ rất tốt đẹp với HLV Streich. Vì nhà cầm quân Weil am Rhein, anh có thể làm tất cả. Tháng 10/2019, Freiburg tiếp đón Eintracht Frankfurt trên sân Mooswaldstadion. Trong thời gian bù giờ, HLV Streich bị David Abraham đẩy ngã bên ngoài đường pitch. Ngay lập tức, Grifo lao đến, đòi ăn thua đủ với cầu thủ của đội khách và châm ngòi cho một vụ ẩu đả. Trọng tài Felix Brych liền rút thẻ đỏ dành cho cả Abraham lẫn Grifo và tiền đạo người Italia bị treo giò 3 trận.

“Streich sống rất tình cảm, có tấm lòng bao dung, biết cách cư xử với những người trẻ và cả những lão tướng. Ông ấy còn là người đầy đam mê, điều đó thật tuyệt vời. Khi bắt đầu nói về bóng đá với mọi người, Streich sẽ cho bạn thấy sự chuyên nghiệp tuyệt đối. Nếu không hài lòng về một điều gì đó, ông ấy không ngần ngại nói thẳng. Dù thắng hay thua, ông ấy cũng sẽ cố gắng hết mình. Streich luôn có ý chí quyết tâm và sẵn sàng làm việc từ năm này sang năm khác. Thỉnh thoảng, ông ấy không có sự phục vụ của những cầu thủ giỏi nhất trong đội, nhưng ông ấy luôn có sức mạnh để vượt qua tất cả. Streich biết cách để tạo nên một đội bóng tuyệt vời dựa vào những cái tên sẵn sàng ra sân thi đấu”, Grifo chia sẻ về người thầy của mình.

Như đã nói, Grifo luôn coi Freiburg như ngôi nhà của mình. Chỉ có một đội bóng đủ khả năng khiến anh phải suy nghĩ đến việc chia tay sân Mooswaldstadion: Inter Milan. Grifo là một interisto từ những ngày thơ ấu. Ga trải giường của anh có in logo của Nerazzurri. Thần tượng của anh là Roberto Baggio. Năm 4 tuổi, ông nội đã tặng cho anh chiếc áo đấu của “Tóc đuôi ngựa thần thánh” và anh vẫn bảo quản thật kỹ đến tận bây giờ. Hiện tại, Grifo vẫn chưa được khoác áo Inter Milan. Một số đội bóng ở Italia như Lazio, Torino, Sampdoria và Genoa từng đưa ra lời đề nghị hấp dẫn, nhưng anh đã từ chối tất cả để ở lại Freiburg.

Bây giờ, Grifo chỉ đang nghĩ đến một điều duy nhất, đó là dẫn dắt Freiburg đi đến thành công. Đội bóng này vẫn đang phát triển bền vững nhờ tài cầm quân và chiến lược của Streich trong suốt một thập kỷ, dù không dồi dào về mặt tài chính. Ở mùa giải 2022/23, Freiburg cán đích thứ 5 tại Bundesliga, qua đó giành vé tham dự Europa League. Như thường lệ, Grifo vẫn tỏa sáng rực rỡ. Bước sang tuổi 29, anh trở thành bậc thầy ở những tình huống cố định, sở hữu lối chơi lắt léo nhưng đầy hiệu quả. Minh chứng cho điều đó chính là 17 bàn thắng và 7 kiến tạo tính trên mọi đấu trường.

Ở cấp đội tuyển quốc gia, Grifo không được lựa chọn để tham dự vòng chung kết EURO 2020, nơi Azzurri trở thành nhà vô địch. Tuy nhiên, anh không cảm thấy bất mãn. Ngược lại, anh cảm thấy tự hào vì đã góp công giúp đội quân thiên thanh vượt qua vòng loại, trước khi bước lên đỉnh vinh quang. Ở tuổi 30, Grifo vẫn luôn khát khao cống hiến cho đội quân thiên thanh, góp sức vào công cuộc phục hưng của bóng đá Italia. Đối với anh, được khoác chiếc áo Azzurri lên người đã là cả một niềm hạnh phúc.

(Lược dịch từ bài “Vincenzo Grifo, dall’esplosione al Friburgo alla 10 dell’Italia” trên tờ Goal).